Chuyển đổi số ngân hàng: Thích ứng để hội nhập với thế giới

Trong các năm vừa qua, lĩnh vực ngân hàng đã áp dụng nhiều công nghệ mới, gây ra sự thay đổi đáng kể không chỉ trong cấu trúc tài chính mà còn trong cách thức thực hiện giao dịch truyền thống. Điều này đẩy mạnh ngân hàng phải nhanh chóng áp dụng chuyển đổi số, linh hoạt thích ứng để đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của khách hàng. Trong bài viết dưới đây, 1Office chia sẻ về thực trạng, khó khăn của doanh nghiệp khi chuyển đổi số trong ngân hàng hiện nay và đề xuất những giải pháp đột phá, hỗ trợ doanh nghiệp trong ngành tiến xa hơn trên lộ trình chuyển đổi số của mình.

Chuyển đổi số ngành ngân hàng là gì?

Chuyển đổi số trong lĩnh vực ngân hàng là quá trình tích hợp các công nghệ số và chiến lược đổi mới vào lĩnh vực dịch vụ tài chính, với mục tiêu thay đổi toàn diện cách ngân hàng hoạt động. Từ cách tiếp cận khách hàng đến cách quản lý rủi ro và vận hành nội bộ, mọi khía cạnh của hoạt động ngân hàng đều trải qua sự chuyển đổi.

Quá trình này bao gồm việc hiện đại hóa các hệ thống, quy trình và mô hình kinh doanh của ngân hàng truyền thống. Điều này cho phép ngân hàng cung cấp dịch vụ một cách liền mạch, thuận tiện và an toàn thông qua nhiều kênh kỹ thuật số khác nhau. Các yếu tố quan trọng trong quá trình chuyển đổi này bao gồm sự phát triển và triển khai ứng dụng di động, dịch vụ ngân hàng trực tuyến, trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain, và xử lý dữ liệu lớn (Big Data),…

Tại sao cần chuyển số số trong ngân hàng?

Đáp ứng nhu cầu người dùng

Thói quen ngày càng lợi thế của người sử dụng là việc chuyển từ trạng thái offline sang trực tuyến, thực hiện thanh toán không sử dụng tiền mặt, chuyển tiền, thanh toán hóa đơn, kiểm tra số dư, và xem lịch sử giao dịch chỉ bằng vài thao tác trên điện thoại di động. Chính vì lý do này, các ngân hàng đang phải thực hiện chuyển đổi số nhằm đáp ứng tốt nhất nhu cầu của người sử dụng. Điển hình là sự lan rộng của các ngân hàng số và ngân hàng trực tuyến như Ngân hàng Timo, TP bank,… nhằm cải thiện trải nghiệm khách hàng.

 

Áp lực cạnh tranh trong ngành ngân hàng

Sự phát triển của ngân hàng trực tuyến và các doanh nghiệp công nghệ tài chính (fintech) đã và đang tạo ra sự cạnh tranh mạnh mẽ trong lĩnh vực ngân hàng. Các ngân hàng truyền thống cần nhận ra rằng việc chuyển đổi số là hết sức cần thiết để cạnh tranh với những đối thủ này. Bằng cách cung cấp các dịch vụ số, các ngân hàng có khả năng giữ chân khách hàng hiện tại và thu hút khách hàng mới.

 

Người tiêu dùng ngày càng đặt ra yêu cầu về sự tiện lợi và trải nghiệm ngân hàng thuận tiện hơn. Họ mong đợi có thể thực hiện các giao dịch ngân hàng một cách nhanh chóng và thuận tiện thông qua các kênh điện tử. Việc chuyển đổi số cho phép ngân hàng đáp ứng đúng những nhu cầu này, đồng thời tăng cường lợi thế cạnh tranh giữa các ngân hàng và các công ty fintech.

Có thể tiếp cận khách hàng với chi phí rẻ hơn

Sử dụng các kênh ngân hàng số như ứng dụng di động giúp giảm thiểu chi phí vận hành so với việc duy trì mạng lưới chi nhánh ngân hàng truyền thống. Các giao dịch trực tuyến và việc tự động hóa quy trình tài chính đều góp phần làm giảm thời gian, nhân lực và chi phí.

 

Quá trình chuyển đổi số cho phép ngân hàng tự động hóa nhiều quy trình và dịch vụ. Ví dụ, khách hàng có thể thực hiện giao dịch tự động như chuyển tiền, thanh toán hóa đơn hoặc kiểm tra số dư mà không cần sự can thiệp của nhân viên ngân hàng. Điều này giúp ngân hàng dễ tiếp cận hơn với khách hàng mà không tốn kém nhiều chi phí và nhân lực.

 

Ngân hàng số cũng cung cấp các công cụ tự phục vụ cho khách hàng như chatbot, tự động hóa dịch vụ khách hàng và trợ lý ảo. Điều này cho phép khách hàng tìm kiếm thông tin, nhận hỗ trợ và giải quyết các vấn đề cơ bản mà không cần liên hệ trực tiếp với nhân viên ngân hàng. Từ đó giúp giảm chi phí dịch vụ, đồng thời cung cấp trải nghiệm tự phục vụ 24/7 cho khách hàng.

Sự ra đời của sản phẩm kỹ thuật số

Các doanh nghiệp công nghệ tài chính (fintech) đã xuất hiện với các sản phẩm/dịch vụ kỹ thuật số mới, đẩy mạnh sự cạnh tranh trong lĩnh vực ngân hàng. Thường tập trung vào sự thuận lợi và trải nghiệm người dùng tốt hơn, fintech mang đến ứng dụng di động, ví điện tử, dịch vụ vay trực tuyến, và hình thức thanh toán sau. Để cạnh tranh với fintech, các ngân hàng truyền thống cần thực hiện chuyển đổi số và cung cấp các sản phẩm/dịch vụ tương tự để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.

 

Khách hàng ngày càng mong đợi trải nghiệm ngân hàng thuận tiện, linh hoạt, hiện đại và chuyên nghiệp hơn. Sản phẩm kỹ thuật số như ứng dụng di động, ví điện tử, thanh toán trực tuyến và truy cập ngân hàng trực tuyến đã trở thành một phần quan trọng trong cuộc sống hàng ngày của họ. Để đáp ứng nhu cầu này, các ngân hàng cần nhanh chóng chuyển đổi số để cung cấp các công cụ và dịch vụ tiện lợi, dễ sử dụng.

Thực trạng chuyển đổi số trong lĩnh vực ngân hàng hiện nay

Ngành ngân hàng tại Việt Nam được đánh giá là một trong những lĩnh vực hàng đầu trong quá trình chuyển đổi số, tích hợp thành công các thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư vào quản lý và kinh doanh.

Ở Việt Nam, có hai mô hình phát triển ngân hàng số đang được triển khai thành công, bao gồm số hóa ngân hàng hiện tại và số hóa kết hợp với phát triển ngân hàng số. Cả hai mô hình này đều hoạt động đồng thời, chia sẻ cơ sở hạ tầng chung nhưng có những khác biệt quan trọng trong tương tác với khách hàng.

 

Mô hình số hóa ngân hàng hiện hữu 

Trong mô hình này, ngân hàng số hóa từng phần của nghiệp vụ, quy trình và sản phẩm-dịch vụ để tương tác trực tiếp với khách hàng. Mô hình này sử dụng nền tảng đa kênh thống nhất, tập trung vào trải nghiệm khách hàng. Ưu điểm của mô hình này bao gồm giảm thiểu tương tác vật lý, tăng cường trải nghiệm và nâng cao hiệu suất kinh doanh.

 

Mô hình số hóa kết hợp phát triển ngân hàng số

Đây là quá trình thiết lập một ngân hàng số mới ngay trong hệ thống ngân hàng hiện tại. Một ví dụ điển hình cho mô hình này là Ngân hàng Ngoại thương Vietcombank với dịch vụ Ngân hàng số VCB Digibank, hợp nhất các nền tảng giao dịch trực tuyến để thay thế cho dịch vụ Internet Banking và Mobile Banking trước đây.

 

Thực tế, ngành ngân hàng đã chủ động hoàn thành giai đoạn chuyển đổi số đầu tiên. Theo khảo sát của Ngân hàng Nhà nước năm 2018, có 94% ngân hàng đã bắt đầu triển khai hoặc đang nghiên cứu, xây dựng chiến lược chuyển đổi số, trong đó có 59% đã bắt đầu triển khai thực tế. Điều này đồng nghĩa với việc chỉ còn 6% ngân hàng chưa có chiến lược chuyển đổi số tổng thể.

 

Tính đến thời điểm hiện tại, ngành tài chính – ngân hàng đã đạt được những thành tựu chuyển đổi số quan trọng như sau:

• Đã xây dựng xong khuôn khổ chính sách liên quan đến ứng dụng các thành tựu khoa học nói chung và thanh toán không sử dụng tiền mặt nói riêng. Bổ sung chính sách an toàn và bảo mật dữ liệu, cũng như cải thiện hệ thống công nghệ thông tin.
• Đã ban hành các tiêu chuẩn về đặc tả kỹ thuật mã QR và tiêu chuẩn thẻ chip nội địa.
• Phát triển hạ tầng công nghệ thông tin, hạ tầng thanh toán, và hạ tầng thông tin tín dụng. Kết nối hạ tầng ngân hàng với các hạ tầng khác để tạo nên hệ sinh thái số.
• Hỗ trợ sự phát triển của các công ty Fintech và tăng cường hợp tác giữa ngân hàng và các công ty Fintech.
• Tăng cường công tác truyền thông về ngân hàng số đến đông đảo người dân và doanh nghiệp.

 

Việc chuyển đổi số ngành ngân hàng đem lại những lợi ích gì?

Khi tham gia quá trình chuyển đổi số, không chỉ các tổ chức hoạt động trong lĩnh vực ngân hàng được hưởng lợi mà ngay cả người sử dụng và cộng đồng chung cũng đạt được nhiều lợi ích thiết thực.

Lợi ích đối với doanh nghiệp trong lĩnh vực ngân hàng

Chuyển đổi số trong ngân hàng mang lại hai lợi ích cơ bản, đó là giảm thiểu chi phí giao dịch và tăng cường lợi nhuận. Ví dụ, bằng cách triển khai số hóa thông qua việc áp dụng hóa đơn điện tử thay vì hóa đơn giấy, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín đã đạt được sự tiết kiệm 10 tỷ đồng mỗi năm.

 

Những thay đổi này giúp hệ thống ngân hàng tại Việt Nam nâng cao khả năng cạnh tranh, mở rộng khả năng cung cấp dịch vụ đến tất cả mọi người, đặc biệt là những người ở các vùng sâu, xa xôi mà việc di chuyển thường xuyên là khó khăn. Hơn nữa, với tỷ lệ người dân sử dụng điện thoại thông minh cao (72%) và 62 triệu thuê bao 3G, 4G kết nối Internet, Việt Nam tạo ra điều kiện thuận lợi cho các tổ chức quảng bá và tiếp cận khách hàng.

 

Lợi ích đối với khách hàng sử dụng dịch vụ 

Dữ liệu từ Báo cáo Khảo sát tiêu dùng toàn cầu năm 2019 của PwC với sự tham gia của 27 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới đã chỉ ra rằng Việt Nam là thị trường có tăng trưởng nhanh nhất về thanh toán di động trong năm 2019. Tỷ lệ người tiêu dùng sử dụng thanh toán di động đã tăng từ 37% (năm 2018) lên 61% (năm 2019).

 

Người tiêu dùng, bằng cách giảm thời gian di chuyển, vẫn có thể sử dụng dịch vụ một cách nhanh chóng và hiệu quả trong công việc. Nhờ vào điều này, tỷ lệ hài lòng và khả năng quay lại sử dụng dịch vụ của ngân hàng cũng đã tăng lên đáng kể.

 

Tuy nhiên, hiện nay, sự đồng đều về độ phủ sóng của các dịch vụ tài chính, đặc biệt là dịch vụ cho vay ở các vùng nông thôn, vẫn còn thấp. Do đó, việc số hóa sẽ giúp những khách hàng tiềm năng này dễ dàng tiếp cận hệ thống ngân hàng đa dạng, bao gồm các lĩnh vực như tài chính, y tế, bảo hiểm và du lịch.

 

Thách thức hàng đầu khi chuyển đổi số ngân hàng

Song song với những ưu điểm, lợi ích, việc chuyển đổi số trong ngân hàng cũng đặt ra nhiều thách thức cho các đơn vị doanh nghiệp, tổ chức.

Thách thức về bảo mật thông tin

An ninh thông tin trong doanh nghiệp luôn là mối quan tâm hàng đầu của các tổ chức tài chính và ngân hàng, do việc sử dụng công nghệ có thể dễ dàng tạo ra lỗ hổng trong hệ thống bảo mật.

 

Theo báo cáo mới nhất về an toàn bảo mật thông tin tại Việt Nam của Liên minh Viễn thông Quốc tế (ITU), đất nước chúng ta hiện đang đứng ở vị trí thứ 50 trong xếp hạng về an toàn bảo mật thông tin trên thế giới. Thứ hạng này chỉ nằm ở mức trung bình.

 

Bên cạnh việc bảo vệ dữ liệu riêng của doanh nghiệp, an ninh thông tin cá nhân của khách hàng cũng là một vấn đề quan trọng đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là ngân hàng. Vì cấu trúc và mục đích của Internet là một mạng mở, giao dịch tài chính có thể phải đối mặt với rủi ro lừa đảo và đánh cắp mã OTP của người dùng. Để giải quyết vấn đề này, các ngân hàng đã tăng cường hệ thống bảo mật và đồng thời thực hiện chiến dịch tuyên truyền để nâng cao nhận thức về an toàn thông tin của khách hàng trong môi trường mạng.

Hoàn thiện khung pháp lý các hoạt động chuyển đổi số ngân hàng, Fintech

Như đã đề cập trước đó, chuyển đổi số trong ngân hàng là một xu hướng không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, để giảm thiểu các tác động tiêu cực, các cơ quan chức năng cần phải nhanh chóng xây dựng chính sách phù hợp với mô hình hoạt động và các đối tượng mới tham gia vào việc cung ứng dịch vụ ngân hàng…

 

Mặc dù hệ thống pháp luật hiện nay đã khá đầy đủ, nhưng vẫn cần xem xét và điều chỉnh những hạn chế pháp lý để ngăn chặn mọi nguy cơ lừa đảo. Một số hành động nên được ưu tiên triển khai sớm bao gồm:

• Hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để tạo kênh chia sẻ và kết nối giữa các ngành dịch vụ như ngân hàng, viễn thông, bảo hiểm.
• Quy định cụ thể về bảo vệ dữ liệu người dùng, định danh số, bảo mật giao dịch, và an ninh thông tin.
• Xây dựng cơ chế pháp lý thử nghiệm cho các hoạt động chuyển đổi số trong ngân hàng.

Kiểm soát đối tác bên ngoài

Thường, các ngân hàng và doanh nghiệp tài chính không thể tự mình thực hiện tất cả các bước trong quá trình chuyển đổi số. Đội ngũ nhân sự thường chọn thuê một đối tác thứ hai hoặc thứ ba để cung cấp các dịch vụ ngân hàng số. Bởi vì việc phát triển và vận hành hệ thống ngân hàng số hoặc tích hợp với hệ thống hiện tại là một nhiệm vụ rất phức tạp, đòi hỏi kỹ năng chuyên môn cao.

 

Tuy nhiên, việc thuê ngoài cũng mang theo thách thức về bảo mật thông tin và vấn đề liên quan đến việc giao quyền kiểm soát dữ liệu quan trọng. Chính vì vậy, các tổ chức ngân hàng và doanh nghiệp tài chính cần xem xét và tìm kiếm đối tác uy tín để hợp tác.

Các giải pháp công nghệ mới hỗ trợ ngành ngân hàng chuyển đổi số

Chuyển đổi số trong ngân hàng cần được triển khai mạnh mẽ để đạt được sự hiểu biết sâu sắc về khách hàng, đồng bộ với xu hướng thị trường, nâng cao chất lượng dịch vụ và tăng cường sức mạnh cạnh tranh. Trong quá trình này, các tổ chức không thể bỏ qua những giải pháp công nghệ dưới đây để tối ưu hóa việc chuyển đổi số:

Thanh toán điện tử

Các giải pháp thanh toán điện tử bao gồm cổng thanh toán điện tử, thẻ hoặc ví điện tử, đều hỗ trợ người dùng tiết kiệm thời gian giao dịch. Đối với người sử dụng, chúng không chỉ giảm thiểu quy trình thanh toán phức tạp mà còn đảm bảo mức độ an toàn cao, đồng thời giúp giảm chi phí vận hành cho các tổ chức ngân hàng.

Blockchain và Digital money

Trong lĩnh vực ngân hàng, công nghệ Blockchain thường được biết đến thông qua các loại tiền điện tử như Bitcoin. Tuy nhiên, thực tế, ứng dụng của Blockchain xuất hiện trong hầu hết các chu kỳ thanh toán tự động, bao gồm:

• Ký Smart contract (hợp đồng thông minh) giữa các bên liên quan.
• Tăng cường chuỗi cung ứng cho tổ chức.
• Lưu trữ và bảo mật các đơn, thông tin khiếu nại của khách hàng.
• Hạn chế sai sót thông tin bằng cách các bộ lọc trùng lặp.

Trí tuệ nhân tạo (AI)

Trí tuệ nhân tạo giúp các doanh nghiệp ngành tài chính – ngân hàng phân tích dữ liệu đa kênh, nhanh chóng phát hiện và truy vết các giao dịch bất thường và giảm tỷ lệ có các hành vi gian lận tài chính như rửa tiền. Ngoài ra, trí tuệ nhân tạo còn thực hiện phân tích về tâm lý, hành vi, và cá nhân hóa trải nghiệm. Dựa trên cơ sở này, nó có khả năng tự động đề xuất ưu đãi và chương trình tài chính phù hợp với từng khách hàng.

Các phần mềm quản lý tổng thể doanh nghiệp và hỗ trợ nghiệp vụ

 

Đăng ký nhận tài khoản Demo tính năng miễn phí của 1Office

Sự hỗ trợ từ các phần mềm quản lý tổng thể doanh nghiệp và nghiệp vụ đang dần trở thành yếu tố quyết định sự thành công và định hướng phát triển bền vững cho các doanh nghiệp. Những phần mềm tích hợp hay phần mềm quản trị độc lập không chỉ giúp doanh nghiệp duy trì quy trình hoạt động mượt mà mà còn tiết kiệm nhiều công sức lao động, thời gian và quy trình quản trị, từ đó tạo ra cơ hội cho sự phát triển và tối ưu hóa hiệu suất.

 

Một số lợi ích tiêu biểu mà các phần mềm quản lý doanh nghiệp mang lại:

• Tối ưu hóa quy trình nghiệp vụ: Phần mềm giúp tự động hóa nhiều quy trình nghiệp vụ, từ giao dịch hàng ngày đến quản lý rủi ro. Điều này giúp giảm thiểu thủ tục thủ công, tăng cường hiệu suất làm việc và giảm khả năng xuất hiện lỗi.
• Hỗ trợ phân tích dữ liệu chuyên sâu: Các phần mềm nâng cao khả năng phân tích dữ liệu, cung cấp thông tin chi tiết về hành vi khách hàng, xu hướng thị trường, và dự báo tình hình tài chính. Điều này giúp ngân hàng ra quyết định thông minh, linh hoạt và nhanh chóng.
• Bảo mật và quản trị rủi ro: Với khả năng theo dõi và phát hiện gian lận, các phần mềm bảo mật ngân hàng đảm bảo an toàn cho dữ liệu khách hàng và giao dịch. Nó cũng hỗ trợ ngân hàng quản lý rủi ro tài chính và tuân thủ các quy định ngành.
• Tiết kiệm chi phí vận hành: Tự động hóa quy trình và số hóa các tác vụ giúp giảm chi phí vận hành, từ chi phí nhân sự đến chi phí giấy tờ và vận chuyển.

1Office – Đồng hành cùng doanh nghiệp ngành ngân hàng chuyển đổi số bền vững

Trong gần 1 thập kỷ qua, 1Office đã từng bước xây dựng nên một giải pháp phần mềm quản trị tổng thể doanh nghiệp, được nghiên cứu và phát triển dựa trên phương pháp tư duy khoa học, xuyên suốt, kết hợp với nền tảng công nghệ hiện đại đảm bảo tính thống nhất, chặt chẽ và toàn diện. 

1Office đã tư vấn và triển khai các giải pháp hỗ trợ chuyển đổi số cho hơn 5.000 khách, với hơn 450.000 user khách hàng là các tổ chức, doanh nghiệp, tập đoàn lớn trên toàn Việt Nam. 1Office tự tin trong việc giúp các doanh nghiệp ngành tài chính, ngân hàng tiết kiệm 90% thời gian, nhân công, chi phí vận hành, quản lý với 3 phân hệ chính:

• Quản trị dự án – công việc – 1Work: Giải pháp giúp bạn lập kế hoạch, theo dõi và quản lý mọi loại công việc, được tích hợp đầy đủ tính năng cho doanh nghiệp quản lý công việc và dự án toàn diện từ khởi tạo, giám sát, theo dõi, nhắc nhở, báo cáo, đánh giá,…

• Quản trị nhân sự – 1HRM: Công cụ hỗ trợ đắc lực giúp doanh nghiệp quản lý nhiều vấn đề liên quan tới quản trị nhân sự như tuyển dụng, tính lương, bảo hiểm, quản lý, lưu trữ hồ sơ nhân viên, đánh giá nhân sự,…

• Quản trị bán hàng – 1CRM: Tích hợp đầy đủ bộ tính năng cho Sale chăm sóc khách hàng bao gồm quản lý thông tin, quản lý bán hàng, quản lý chiến dịch Marketing,… Đồng thời bằng việc tích hợp các tính năng thông minh như gửi email tự động, gọi điện chăm sóc và ghi lại lịch sử tương tác giúp doanh nghiệp tổ chức thông tin, theo dõi hoạt động chăm sóc khách hàng một cách tối ưu nhất.

Với những tính năng trên, 1Office là giải pháp quản trị tổng thể doanh nghiệp hàng đầu Việt Nam, giúp nhà quản trị tối ưu hóa vận hành doanh nghiệp:

• Tăng cường hiệu quả hoạt động: 1Office cung cấp cho ngân hàng một giải pháp phần mềm quản lý toàn diện, giúp tăng cường hiệu quả hoạt động của ngân hàng thông qua việc tối ưu hóa quy trình, giảm thiểu thời gian xử lý và tăng cường khả năng phân tích dữ liệu.
• Tối ưu khả năng tích hợp: 1Office có khả năng tích hợp mạnh mẽ với các phần mềm bên thứ 3 thông qua API, Webhook hoặc các cổng tích hợp sẵn như: SMS, Zalo OA, Email, Call Center, IVAN,… giúp tăng cường khả năng tích hợp của ngân hàng.

—————————-

Trên đây là toàn bộ các thông tin quan trọng liên quan tới chuyển đổi số trong ngân hàng. Hy vọng với bài viết này, 1Office đã giúp bạn nắm rõ được những lợi ích, khó khăn cùng với đó là cơ hội và giải pháp giúp các doanh nghiệp ngành tài chính – ngân hàng chuyển đổi số bền vững. Đừng quên rằng 1Office luôn luôn sẵn sàng đồng hành cùng quý doanh nghiệp trên chặng đường chuyển đổi số phí trước. Hãy liên hệ ngay đội ngũ tư vấn viên giàu kinh nghiệm của 1Office để được trải nghiệm demo thực tế!

 

Đăng ký nhận tài khoản Demo tính năng miễn phí của 1Office