Stable Diffusion – “cỗ máy” AI tạo sinh hình ảnh đột phá ra mắt năm 2022 – đã thực sự dân chủ hóa nghệ thuật kỹ thuật số, cho phép bất kỳ ai chỉ cần một câu mô tả văn bản là có thể biến ý tưởng thành những bức tranh sống động, chi tiết sắc nét. Với mã nguồn mở và khả năng chạy trên máy tính cá nhân, công cụ này không chỉ khơi dậy làn sóng sáng tạo toàn cầu mà còn mở ra kỷ nguyên mới cho thiết kế, nghệ thuật và giải trí.

Mục lục

1. Stable Diffusion Là Gì?

Stable Diffusion là một mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) tạo sinh, cụ thể là mô hình diffusion (lan tỏa), cho phép tạo ra hình ảnh chất lượng cao từ mô tả văn bản (text-to-image). Nói đơn giản, bạn chỉ cần nhập một câu mô tả như “một con mèo bay trên bầu trời xanh” và mô hình sẽ sinh ra hình ảnh tương ứng. Điều đặc biệt là Stable Diffusion được phát hành dưới dạng mã nguồn mở (open-source), nghĩa là bất kỳ ai cũng có thể tải về, sử dụng, chỉnh sửa và cải tiến miễn phí, không bị ràng buộc bởi các công ty lớn. Nó hoạt động dựa trên kỹ thuật latent diffusion, nơi mô hình học cách “xóa nhiễu” từ dữ liệu ngẫu nhiên để tạo nên hình ảnh rõ nét, thay vì xây dựng từ đầu.

Stable Diffusion là gì?
Stable Diffusion là gì?

Lịch sử ra đời và phát triển

Stable Diffusion được ra mắt chính thức vào tháng 8 năm 2022, do Stability AI dẫn dắt phát triển, hợp tác với nhóm nghiên cứu CompVis tại Đại học Ludwig Maximilian Munich (LMU) và Runway ML – một công ty chuyên về AI sáng tạo. Phiên bản đầu tiên (Stable Diffusion 1.0) dựa trên nghiên cứu của CompVis, và chỉ vài tháng sau, phiên bản 2.0 được phát hành vào tháng 11 năm 2022, cải thiện chất lượng hình ảnh và tốc độ. Đến năm 2025, mô hình đã phát triển với các phiên bản nâng cao như Stable Diffusion 3, tích hợp thêm khả năng tạo video và animation, và được cộng đồng mở rộng qua hàng trăm biến thể (fine-tuned models).

Sự ra đời của Stable Diffusion đã tạo ra làn sóng lớn trong cộng đồng AI vì nó dân chủ hóa công nghệ tạo hình ảnh. Trước đó, các công cụ tương tự như DALL-E của OpenAI bị giới hạn bởi quyền truy cập và chi phí, nhưng Stable Diffusion mở cửa cho mọi người, dẫn đến sự bùng nổ của các ứng dụng, nghệ sĩ, và nhà phát triển sử dụng nó để tạo nghệ thuật, thiết kế, thậm chí là nghiên cứu. Nó được xem là bước ngoặt trong AI mã nguồn mở, giống như cách GitHub cách mạng hóa phần mềm, và đã khơi dậy các cuộc thảo luận về bản quyền, đạo đức AI.

Sự khác biệt cốt lõi

Stable Diffusion nổi bật so với các mô hình AI tạo ảnh khác như DALL-E (OpenAI) hay Midjourney nhờ một số đặc điểm chính:

  • Mã nguồn mở và khả năng chạy cục bộ: Không như DALL-E hay Midjourney (là mô hình đóng, chạy trên đám mây và yêu cầu đăng ký/thanh toán), Stable Diffusion cho phép tải về và chạy trên máy tính cá nhân với GPU phổ thông (như NVIDIA GTX series), không cần kết nối internet liên tục. Điều này giúp tiết kiệm chi phí và tăng tính riêng tư.
  • Tùy chỉnh cao và cộng đồng hỗ trợ: Người dùng có thể huấn luyện lại (fine-tune) mô hình với dữ liệu riêng, tạo ra các phiên bản chuyên biệt (ví dụ: tạo hình ảnh phong cách anime hoặc y tế). Cộng đồng lớn trên GitHub và Hugging Face đã tạo hàng nghìn biến thể, trong khi DALL-E và Midjourney hạn chế tùy chỉnh.
  • Quyền sở hữu và đạo đức: Stable Diffusion không yêu cầu quyền sở hữu hình ảnh tạo ra, cho phép sử dụng tự do (dù vẫn có tranh cãi về dữ liệu huấn luyện). Ngược lại, Midjourney và DALL-E có chính sách hạn chế hơn về quyền sử dụng thương mại.
  • Hiệu suất và tốc độ: Nó sử dụng latent space để giảm tài nguyên tính toán, nhanh hơn so với một số mô hình khác khi chạy cục bộ, dù chất lượng có thể kém hơn Midjourney ở một số phong cách nghệ thuật (Midjourney mạnh về tính thẩm mỹ, trong khi Stable Diffusion linh hoạt hơn).

Tổng thể, Stable Diffusion phù hợp cho người dùng kỹ thuật, nhà phát triển và những ai muốn tự do sáng tạo, trong khi các đối thủ như DALL-E hay Midjourney hướng đến người dùng phổ thông với giao diện dễ dùng hơn.

2. Stable Diffusion Hoạt Động Như Thế Nào?

Mô hình khuếch tán (Diffusion Model)

Stable Diffusion dựa trên mô hình khuếch tán (diffusion model), một loại mô hình tạo sinh AI học cách tạo ra dữ liệu mới bằng cách mô phỏng quá trình thêm và loại bỏ nhiễu. Quá trình khuếch tán (forward diffusion) giống như việc dần dần “pha loãng” một bức tranh bằng cách thêm nhiễu Gaussian từng bước một, cho đến khi bức tranh trở thành nhiễu trắng hoàn toàn – tương tự như đổ mực vào ly nước sạch, dần dần làm nước đục ngầu. Trong huấn luyện, mô hình học từ hàng triệu hình ảnh thực tế, thêm nhiễu vào chúng để tạo cặp dữ liệu (hình ảnh nhiễu và nhiễu gốc).

Quá trình khử nhiễu (reverse diffusion hoặc denoising) là ngược lại: bắt đầu từ một mảng nhiễu ngẫu nhiên, mô hình dự đoán và loại bỏ nhiễu từng bước (thường 20-100 bước), dần dần “khôi phục” cấu trúc hình ảnh dựa trên dữ liệu học được. Ví dụ trực quan: tưởng tượng một đống tuyết trắng (nhiễu), qua từng bước “tan chảy” có hướng dẫn, hình thành nên một bức tượng tuyết rõ nét (hình ảnh cuối cùng). Nếu có điều kiện như văn bản (“một con mèo”), mô hình sẽ hướng dẫn quá trình để hình ảnh khớp với mô tả, như làm cho “tuyết” hình thành tai nhọn và đuôi dài.

So sánh với các mô hình tạo sinh khác như GAN (Generative Adversarial Networks): GAN sử dụng hai mạng thần kinh “đấu tranh” – một tạo hình ảnh giả (generator), một phân biệt thật/giả (discriminator) – dẫn đến huấn luyện không ổn định, dễ gặp vấn đề “mode collapse” (chỉ tạo ra một loại hình ảnh lặp lại). Ngược lại, diffusion model như Stable Diffusion ổn định hơn, tạo ra hình ảnh đa dạng và chất lượng cao hơn nhờ quá trình khử nhiễu dần dần, nhưng chậm hơn vì cần nhiều bước lặp (GAN thường chỉ một lần forward pass). Diffusion model vượt trội ở việc xử lý dữ liệu phức tạp và kiểm soát chi tiết (nhờ điều kiện văn bản), trong khi GAN mạnh ở tốc độ suy luận và hiệu quả dữ liệu nhỏ.

Không gian tiềm ẩn (Latent Space)

Không gian tiềm ẩn (latent space) là một biểu diễn nén của hình ảnh gốc, giúp giảm kích thước dữ liệu từ không gian pixel đầy đủ (ví dụ: 512x512x3) xuống một không gian thấp chiều hơn (ví dụ: 64x64x4), giữ lại các đặc trưng quan trọng như màu sắc, hình dạng mà không mất nhiều thông tin. Vai trò chính là giảm tải tính toán: thay vì thực hiện khuếch tán trực tiếp trên pixel (tốn kém, chậm), Stable Diffusion thực hiện trong latent space, làm cho quá trình nhanh hơn gấp nhiều lần (tiết kiệm bộ nhớ và thời gian). Ví dụ, huấn luyện trên latent chỉ cần xử lý dữ liệu nhỏ hơn, nhưng vẫn giữ chất lượng cao khi giải mã về pixel. Điều này làm Stable Diffusion hiệu quả hơn các diffusion model tiêu chuẩn (như DDPM), cho phép chạy trên GPU cá nhân.

Các thành phần kiến trúc chính

Stable Diffusion bao gồm ba thành phần chính, hoạt động phối hợp để tạo hình ảnh từ văn bản.

  • Encoder (Bộ mã hóa): Bao gồm hai phần chính. Đầu tiên, text encoder (thường là CLIP Text, một mô hình Transformer) chuyển văn bản mô tả thành biểu diễn số (embeddings) – ví dụ: câu “con mèo bay” thành vector 768 chiều, chứa ngữ nghĩa để hướng dẫn quá trình tạo. Thứ hai, VAE encoder nén hình ảnh gốc (trong huấn luyện) hoặc nhiễu vào latent space. Điều này giúp tích hợp điều kiện văn bản một cách hiệu quả.
  • UNet (Bộ khử nhiễu): Đây là “trái tim” của mô hình, một mạng neural kiểu U-Net với các lớp residual và attention, lặp đi lặp lại để loại bỏ nhiễu từ latent nhiễu. Mỗi bước, UNet nhận latent nhiễu + embeddings văn bản (qua cross-attention để “hòa quyện” văn bản vào latent), dự đoán nhiễu cần trừ đi, dần tinh chỉnh latent. Quá trình lặp 50-100 lần đảm bảo hình ảnh mịn màng và khớp prompt.
  • Decoder (Bộ giải mã): VAE decoder chuyển biểu diễn latent đã khử nhiễu thành hình ảnh pixel thực tế. Nó “giải nén” latent nhỏ gọn về kích thước đầy đủ, tái tạo chi tiết như màu sắc và kết cấu, đảm bảo đầu ra là hình ảnh chất lượng cao.

Stable Diffusion hoạt động như nào
Stable Diffusion hoạt động như nào

3. Stable Diffusion Có Thể Làm Gì? Các Ứng Dụng Nổi Bật

Stable Diffusion không chỉ là công cụ tạo ảnh mà còn là “người bạn đồng hành” cho sáng tạo, với khả năng linh hoạt nhờ mã nguồn mở. Dưới đây là các ứng dụng nổi bật, từ cơ bản đến nâng cao, giúp bạn biến ý tưởng thành hiện thực chỉ trong vài giây.

Chuyển văn bản thành hình ảnh (Text-to-Image)

Đây là tính năng cốt lõi: bạn nhập mô tả văn bản (prompt), và Stable Diffusion sinh ra hình ảnh khớp hoàn hảo. Khả năng kiểm soát cao qua prompt là điểm mạnh – bạn có thể chỉ định chi tiết như phong cách nghệ thuật, ánh sáng, góc nhìn, thậm chí cảm xúc để tạo ra kết quả chính xác. Ví dụ, thêm từ như “in the style of Van Gogh” hoặc “highly detailed, 8k resolution” sẽ thay đổi hoàn toàn output.

Ví dụ đa dạng về các phong cách ảnh:

  • Nghệ thuật: “Một bức tranh trừu tượng về thành phố tương lai với màu neon rực rỡ, phong cách Picasso” – Kết quả: Bức tranh nghệ thuật trừu tượng, đường nét méo mó, màu sắc sống động.
  • Phong cảnh: “Dãy núi tuyết phủ dưới bầu trời hoàng hôn, phong cách thực tế, chi tiết cao” – Kết quả: Hình ảnh thiên nhiên hùng vĩ, như ảnh chụp từ drone, với ánh sáng ấm áp.
  • Chân dung: “Chân dung một cô gái trẻ với mái tóc dài bay trong gió, phong cách anime, mắt to biểu cảm” – Kết quả: Nhân vật anime dễ thương, phù hợp cho truyện tranh hoặc avatar.
  • Concept art: “Con rồng lửa bay trên lâu đài cổ, concept art cho game fantasy, chi tiết cao, dramatic lighting” – Kết quả: Ý tưởng thiết kế cho game, với màu sắc rực lửa và chi tiết phức tạp.

Với prompt tốt (có thể học qua cộng đồng như Civitai), bạn kiểm soát 100% – từ màu sắc (“tonal blue”) đến bố cục (“symmetrical composition”). Đây là lý do hàng triệu người dùng tạo nghệ thuật hàng ngày!

Chỉnh sửa và nâng cao hình ảnh

Stable Diffusion không chỉ tạo mới mà còn chỉnh sửa hình ảnh hiện có, giúp bạn “tái sinh” ảnh cũ hoặc hoàn thiện ý tưởng. Các tính năng này chạy cục bộ qua giao diện như Automatic1111 WebUI.

  • Image-to-Image: Chuyển đổi hoặc biến đổi hình ảnh gốc dựa trên prompt mới. Mô hình giữ cấu trúc chính nhưng áp dụng thay đổi.
    • Ví dụ: Tải lên ảnh một con đường phố, prompt “biến thành phong cách cyberpunk với đèn neon và mưa rơi”. Kết quả: Ảnh gốc trở nên futuristic, với tòa nhà cao tầng lấp lánh neon – lý tưởng để thay đổi phong cách (từ thực tế sang hoạt hình hoặc nghệ thuật).
  • Inpainting: “Vẽ lại” một phần ảnh bằng cách che vùng cần sửa và mô tả thay đổi.
    • Ví dụ: Ảnh chân dung có vết xước trên mặt, che vùng đó và prompt “da mịn màng, không tì vết”. Kết quả: Xóa vết xước, thêm nụ cười – hữu ích để xóa vật thừa (như người lạ trong ảnh) hoặc thêm đối tượng (thêm kính râm cho nhân vật).
  • Outpainting: Mở rộng ảnh ra ngoài biên giới gốc, tạo nội dung mới liền mạch.
    • Ví dụ: Ảnh phong cảnh núi non, outpainting với prompt “mở rộng sang bên phải với rừng cây xanh và sông chảy”. Kết quả: Ảnh rộng hơn, như panorama đầy đủ – hoàn hảo cho thiết kế poster hoặc mở rộng ảnh cũ bị cắt.

Những tính năng này tiết kiệm thời gian, đặc biệt cho nghệ sĩ muốn chỉnh sửa nhanh mà không cần Photoshop phức tạp.

Tạo video và ảnh động

Mặc dù Stable Diffusion gốc tập trung vào ảnh tĩnh, nhưng với các extension mã nguồn mở như Deforum hoặc AnimateDiff, bạn có thể tạo video ngắn (5-30 giây) hoặc ảnh động (GIF). Quá trình: Tạo chuỗi hình ảnh liên tiếp từ prompt, sau đó ghép lại thành video mượt mà.

  • Tiềm năng: “Một con mèo nhảy múa dưới mưa, phong cách cartoon” – Kết quả: Video hoạt hình ngắn, con mèo di chuyển tự nhiên.
  • Công cụ mở rộng: Sử dụng ComfyUI hoặc RunwayML để tích hợp, dễ dàng cho người mới. Đến năm 2025, phiên bản Stable Video Diffusion (từ Stability AI) cho phép tạo video chất lượng cao từ ảnh hoặc văn bản, với tốc độ nhanh hơn.

Đây là lĩnh vực đang phát triển mạnh, phù hợp cho nội dung TikTok, quảng cáo hoặc animation đơn giản.

Các ứng dụng sáng tạo khác

Stable Diffusion mở ra vô vàn ứng dụng thực tế nhờ tính tùy chỉnh:

  • Tạo texture: Sinh texture 3D cho game hoặc phim, như “texture da rồng lởm chởm, seamless tiling” – Dùng trong Blender hoặc Unity.
  • Thiết kế sản phẩm: Concept cho bao bì, logo hoặc nội thất, ví dụ “thiết kế ghế sofa hiện đại màu xanh dương, góc nhìn 45 độ”.
  • Hỗ trợ game dev: Tạo asset như nhân vật, background, hoặc map – tiết kiệm chi phí cho indie developer.
  • Khác: Thiết kế thời trang (mẫu vải), kiến trúc (mô hình tòa nhà), thậm chí hỗ trợ y tế (hình ảnh minh họa giải phẫu) hoặc marketing (banner quảng cáo cá nhân hóa).

Tổng thể, Stable Diffusion biến ai cũng thành nghệ sĩ hoặc nhà thiết kế, với cộng đồng chia sẻ hàng nghìn mô hình chuyên biệt. Hãy thử ngay để khám phá – chỉ cần một ý tưởng và prompt hay là bạn đã có kiệt tác.

 

4. Sử Dụng Stable Diffusion Có Tốn Chi Phí Không?

Câu trả lời ngắn gọn: Tùy thuộc vào cách bạn sử dụng. Stable Diffusion là mô hình mã nguồn mở và miễn phí về bản chất (software và model weights có thể tải miễn phí từ Hugging Face hoặc Civitai), nhưng chi phí thực tế phụ thuộc vào việc chạy cục bộ (local) hay trên đám mây (cloud/online). Đến cuối năm 2025, đây là tình hình chi tiết:

Chạy cục bộ (Local) trên máy tính cá nhân

Hoàn toàn miễn phí về phần mềm, nhưng có chi phí gián tiếp

  • Phần mềm và model: 100% miễn phí. Bạn tải Automatic1111 WebUI, ComfyUI hoặc Fooocus từ GitHub, tải model (SDXL, SD 3.5…) miễn phí – không mất đồng nào recurring.
  • Chi phí chính:
    • Phần cứng (GPU): Cần NVIDIA GPU ít nhất 6-8GB VRAM (RTX 3060 trở lên). Nếu máy bạn chưa có, mua mới khoảng 300-1500 USD (RTX 4070 ~800-1000 USD, RTX 4090 ~1500+ USD).
  • Điện năng: Tạo một hình ảnh tốn rất ít (vài cent nếu chạy liên tục), nhưng nếu generate hàng giờ/ngày, tiền điện tăng nhẹ (khoảng 0.3-1 USD/giờ tùy GPU và giá điện địa phương).
  • Lợi ích: Tạo không giới hạn hình ảnh, riêng tư cao, tùy chỉnh sâu (LoRA, ControlNet). Phù hợp nếu bạn dùng thường xuyên – chi phí ban đầu cao nhưng lâu dài rẻ hơn cloud.

Chạy trên đám mây (Cloud/Online)

Có chi phí, nhưng linh hoạt

  • Dịch vụ chính thức:
    • DreamStudio (từ Stability AI): Pay-per-use với credits. Khoảng 10 USD cho 1000 credits (tạo hàng trăm-trăm hình tùy settings). Có free credits cho người mới.
  • Cloud GPU thuê theo giờ:
    • RunPod: RTX 4090 ~0.34-0.5 USD/giờ, H100 ~2 USD/giờ. Tạo nhanh, phù hợp generate lớn.
    • Vast.ai: Thường rẻ hơn (có bidding, đôi khi dưới 0.3 USD/giờ), nhưng biến động.
    • Khác: Hyperbolic ~0.01 USD/hình, hoặc API như Fal.ai/Replicate ~vài cent/hình.
  • Miễn phí hạn chế: Hugging Face Spaces hoặc Google Colab (free tier giới hạn thời gian/số lượng, chậm và hay disconnect).
  • Lợi ích: Không cần mua GPU đắt, thử nghiệm dễ dàng. Phù hợp người mới hoặc dùng ít.

So sánh chi phí

Image to Image Stable Diffusion 2025: Complete Technical Guide

  • Local: Chi phí ban đầu cao (hardware), nhưng 0 đồng recurring → Rẻ nhất lâu dài nếu generate nhiều (hàng nghìn hình/tháng).
  • Cloud: Linh hoạt, chi phí thấp ban đầu, nhưng tích lũy nếu dùng nhiều (ví dụ: 1000 hình/tháng ~10-50 USD tùy dịch vụ).

Khuyến nghị:

  • Nếu bạn có GPU phù hợp hoặc sẵn sàng đầu tư: Chạy local → Tiết kiệm và tự do nhất.
  • Nếu máy yếu hoặc chỉ thử: Bắt đầu với Hugging Face miễn phí, rồi chuyển sang cloud trả phí nếu cần.
  • Tổng thể: Stable Diffusion không bắt buộc tốn tiền, khác với Midjourney hay DALL-E (luôn subscription). Đây là lý do nó phổ biến với cộng đồng sáng tạo!

Stable Diffusion có thể làm gì
Stable Diffusion có thể làm gì

5. Tại Sao Stable Diffusion Lại Quan Trọng Và Phổ Biến?

Stable Diffusion không chỉ là một mô hình AI tạo ảnh mà còn là biểu tượng của sự dân chủ hóa công nghệ AI, đặc biệt trong lĩnh vực sáng tạo hình ảnh. Đến năm 2025, sau hơn ba năm phát triển, nó vẫn giữ vị thế dẫn đầu nhờ tính mở và khả năng tiếp cận rộng rãi, giúp hàng triệu người dùng từ nghệ sĩ nghiệp dư đến nhà phát triển chuyên nghiệp khám phá tiềm năng AI mà không bị ràng buộc bởi các nền tảng đóng.

Khả năng tiếp cận: Chạy được trên phần cứng phổ thông (GPU cá nhân)

Một trong những lý do chính khiến Stable Diffusion bùng nổ là nó có thể chạy cục bộ trên máy tính cá nhân với GPU phổ thông, không cần server đám mây đắt đỏ hay đăng ký dịch vụ. Phiên bản tối ưu hóa chỉ yêu cầu GPU NVIDIA có ít nhất 4-6GB VRAM (như RTX 3060 hoặc cũ hơn), và thậm chí có thể chạy trên card thấp hơn với chế độ half-precision hoặc các bản fork hỗ trợ AMD/Intel.

Điều này khác biệt hoàn toàn với các đối thủ như DALL-E hay Midjourney, vốn chỉ chạy trên đám mây và yêu cầu thanh toán. Bạn có thể tạo hàng nghìn hình ảnh miễn phí, không giới hạn, với quyền riêng tư cao (dữ liệu không gửi lên server). Đến 2025, các giao diện như Automatic1111 WebUI hay ComfyUI làm việc cài đặt và chạy trở nên dễ dàng hơn, thậm chí trên laptop gaming trung cấp, giúp Stable Diffusion trở thành lựa chọn hàng đầu cho người dùng cá nhân.

Mã nguồn mở và cộng đồng

Stable Diffusion là mã nguồn mở thực thụ, với code và weights mô hình công khai trên GitHub và Hugging Face, cho phép bất kỳ ai tải về, sử dụng và cải tiến.

Ưu điểm của mã nguồn mở:

  • Miễn phí: Không chi phí ẩn, khác với các mô hình đóng yêu cầu subscription.
  • Tùy chỉnh: Người dùng có thể chỉnh sửa code, thêm extension (như ControlNet cho kiểm soát pose, LoRA cho fine-tune nhanh).
  • Phát triển cộng đồng: Hàng nghìn đóng góp từ cộng đồng toàn cầu, dẫn đến cải tiến nhanh chóng mà không phụ thuộc vào một công ty.

Cộng đồng Stable Diffusion là một trong những mạnh mẽ nhất trong lĩnh vực AI, với subreddit r/StableDiffusion hàng trăm nghìn thành viên, nền tảng Civitai chia sẻ hàng triệu mô hình fine-tuned (chuyên anime, realistic, fantasy…), và các công cụ như ComfyUI hay Fooocus.

Đến 2025, cộng đồng đã tạo ra vô số biến thể nâng cao, từ mô hình chuyên photorealistic đến hỗ trợ video, giúp Stable Diffusion luôn tươi mới và vượt trội ở tính linh hoạt.

Quyền kiểm soát và tùy biến

Với Stable Diffusion, bạn có quyền kiểm soát tuyệt đối: điều chỉnh sâu các thông số như sampler (Euler a, DPM++), CFG scale (độ tuân thủ prompt), steps (số bước khử nhiễu), seed (để tái tạo), hoặc tích hợp negative prompt để tránh yếu tố không mong muốn. Kết hợp với fine-tune (qua DreamBooth hoặc LoRA), bạn có thể tạo mô hình cá nhân hóa – ví dụ: huấn luyện trên ảnh khuôn mặt mình để tạo chân dung độc đáo, hoặc phong cách nghệ thuật riêng. Điều này mang lại kết quả độc đáo, sáng tạo cao, phù hợp cho nghệ sĩ chuyên nghiệp muốn công cụ “riêng tư” thay vì phụ thuộc vào AI đóng như Midjourney.

Giấy phép Creative ML OpenRAIL-M

Các phiên bản đầu (1.x và 2.x) của Stable Diffusion sử dụng giấy phép Creative ML OpenRAIL-M – một biến thể của Responsible AI Licenses (RAIL), kết hợp giữa tính mở (open) và trách nhiệm (responsible). Giấy phép này cho phép sử dụng thương mại và phi thương mại tự do, phân phối lại, chỉnh sửa mô hình, nhưng kèm theo các hạn chế sử dụng cụ thể để ngăn lạm dụng: cấm áp dụng vào mục đích bất hợp pháp (tội phạm, lừa đảo), phân biệt đối xử, khai thác trẻ em, hoặc các hành vi gây hại khác (như tạo deepfake độc hại, thông tin sai lệch quy mô lớn).

Các hạn chế này phải được giữ nguyên trong mọi phiên bản derivative (phái sinh), đảm bảo trách nhiệm lan tỏa. Đây là sự cân bằng hoàn hảo: khuyến khích sáng tạo mở trong khi bảo vệ xã hội, khác với license hoàn toàn permissive (không hạn chế). Các phiên bản mới hơn (như Stable Diffusion 3.5 năm 2025) có thể chuyển sang license cộng đồng hoặc doanh nghiệp riêng, nhưng OpenRAIL-M vẫn là nền tảng cho sự phổ biến ban đầu.

Tóm lại, Stable Diffusion quan trọng vì nó mở cửa AI tạo sinh cho mọi người, thúc đẩy sáng tạo tự do và đổi mới cộng đồng – một bước ngoặt thực sự trong lịch sử AI đến năm 2025.

Tại sao Stable Diffusion lại quan trọng
Tại sao Stable Diffusion lại quan trọng

6. Các Phiên Bản Stable Diffusion Nổi Bật

Stable Diffusion đã trải qua nhiều phiên bản cải tiến từ năm 2022 đến cuối 2025, mỗi phiên bản mang lại bước nhảy vọt về chất lượng, hiệu suất và khả năng hiểu prompt. Dưới đây là các phiên bản nổi bật nhất, với ví dụ minh họa sự tiến bộ qua các hình ảnh so sánh và mẫu tạo ra.

Stable Diffusion 1.x (Chủ yếu là 1.4 và 1.5)

Đây là phiên bản nền tảng, ra mắt năm 2022, với mô hình khoảng 860-900 triệu parameters. Đặc điểm chính:

  • Độ phân giải gốc 512×512 (có thể upscale).
  • Chất lượng tốt cho thời điểm đó, nhưng thường gặp vấn đề về tay chân biến dạng, khuôn mặt không nhất quán, và khó tạo chữ viết rõ nét.
  • Ưu điểm lớn: Nhẹ, chạy mượt trên GPU phổ thông (chỉ cần 4-6GB VRAM), và có hệ sinh thái fine-tuned khổng lồ (hàng nghìn mô hình trên Civitai).
  • Đến 2025, SD 1.5 vẫn rất phổ biến nhờ tốc độ nhanh và cộng đồng hỗ trợ mạnh.

Stable Diffusion 2.x (2.0 và 2.1)

Ra mắt cuối 2022 – đầu 2023, cải tiến từ 1.x với text encoder mới (OpenCLIP) và độ phân giải lên 768×768.

  • Cải thiện chất lượng tổng thể, màu sắc sống động hơn, hiểu prompt tốt hơn.
  • Tuy nhiên, ít phổ biến hơn 1.5 vì một số người dùng cảm thấy chất lượng không vượt trội rõ rệt, và cộng đồng fine-tuned ít hơn.
  • Vẫn gặp vấn đề về chi tiết phức tạp như tay chân hoặc chữ viết.

Stable Diffusion XL (SDXL 1.0)

Ra mắt tháng 7/2023, là bước ngoặt lớn với khoảng 3.5 tỷ parameters, sử dụng ensemble of experts (base + refiner).

  • Độ phân giải gốc 1024×1024, chất lượng photorealistic cao hơn, chi tiết sắc nét, tay chân/khuôn mặt tự nhiên hơn.
  • Hiểu prompt phức tạp tốt, tạo chữ viết cơ bản khả thi, và đa dạng phong cách nghệ thuật.
  • Có phiên bản Turbo (nhanh hơn, ít steps).
  • Đến 2025, SDXL vẫn là lựa chọn hàng đầu nhờ cân bằng chất lượng/tốc độ và hệ sinh thái LoRA/ControlNet phong phú.

Stable Diffusion 3 (SD3) và Stable Diffusion 3.5

SD3 ra mắt 2024 với Multimodal Diffusion Transformer (MMDiT) architecture, sau đó cập nhật thành SD 3.5 (ra mắt cuối 2024 – 2025) với các biến thể: Large (8 tỷ parameters), Medium (2.5 tỷ), và Turbo.

  • Cải thiện đáng kể: Hiểu prompt phức tạp/multi-subject xuất sắc, màu sắc tự nhiên, chi tiết tinh xảo, tay chân/khuôn mặt hoàn hảo.
  • Khả năng tạo chữ viết trong ảnh rõ nét và chính xác (typography vượt trội).
  • Đa dạng phong cách, photorealism cao, và prompt adherence tốt hơn các phiên bản trước.
  • SD 3.5 Medium chạy tốt trên consumer hardware, Large cho chất lượng cao nhất.

Lưu ý khi chọn phiên bản

  • SD 1.5: Dùng cho tài nguyên thấp (GPU cũ, VRAM ít), tốc độ nhanh, và khi cần fine-tuned chuyên biệt (anime, cũ kỹ). Lý tưởng cho người mới hoặc thử nghiệm nhanh.
  • SDXL: Lựa chọn cân bằng nhất năm 2025 – chất lượng cao, cộng đồng lớn nhất (hàng triệu LoRA), chạy tốt trên GPU trung cấp. Khuyến nghị cho hầu hết mục đích sáng tạo, nghệ thuật, photorealistic.
  • SD 3.5: Chọn cho chất lượng cao cấp nhất, prompt phức tạp, chữ viết rõ nét, và đa dạng chủ thể. Phù hợp professional, nhưng cần GPU mạnh hơn (8-12GB VRAM cho Large) và cộng đồng fine-tuned đang phát triển (chưa phong phú bằng SDXL).
  • Tổng quát: Nếu bạn ưu tiên tùy chỉnh và tốc độ → SDXL hoặc 1.5. Nếu muốn chất lượng đỉnh cao hiện tại → SD 3.5. Hãy thử qua Automatic1111 hoặc ComfyUI để so sánh trực tiếp!

Các phiên bản Stable Diffusion nổi bật
Các phiên bản Stable Diffusion nổi bật

7. So Sánh Stable Diffusion Với Các Công Cụ AI Tạo Ảnh Khác

Stable Diffusion vs. DALL-E

Stable Diffusion và DALL-E (hiện tại là DALL-E 3 hoặc tích hợp trong GPT-4o qua ChatGPT) là hai công cụ AI tạo ảnh hàng đầu năm 2025, nhưng chúng khác biệt rõ rệt về cách tiếp cận. DALL-E tập trung vào sự dễ dàng và chất lượng cao từ OpenAI, trong khi Stable Diffusion nhấn mạnh tính mở và tùy chỉnh.

Điểm mạnh/yếu của mỗi công cụ:

  • Stable Diffusion: Điểm mạnh bao gồm khả năng tùy chỉnh sâu (như chỉnh sửa chi tiết, inpainting, outpainting, và huấn luyện mô hình riêng với dữ liệu cá nhân), tốc độ tạo ảnh nhanh (4-8 giây), và chất lượng chi tiết tốt trong các phong cách fantasy hoặc hyper-detailed. Tuy nhiên, điểm yếu là kết quả đôi khi không nhất quán (bỏ lỡ chi tiết nhỏ như màu sắc hoặc biểu cảm), yêu cầu kỹ năng prompt engineering cao, và chất lượng phụ thuộc vào mô hình (như SD 3.5 hoặc SDXL).
  • DALL-E: Điểm mạnh là tuân thủ prompt xuất sắc (xử lý chi tiết phức tạp, phong cách, và nhiều đối tượng một cách chính xác), chất lượng hình ảnh cao với màu sắc sống động, ánh sáng tự nhiên, và tích hợp văn bản rõ nét. Nó dễ sử dụng qua giao diện chat tự nhiên. Điểm yếu là tùy chỉnh hạn chế hơn (chủ yếu qua yêu cầu chat, ít tùy chọn chỉnh sửa sâu), và đôi khi từ chối nội dung vi phạm bản quyền.

Sự khác biệt về chi phí, khả năng tùy biến, tính mở:

  • Chi phí: Stable Diffusion miễn phí (chạy cục bộ trên GPU cá nhân, chỉ tốn chi phí phần cứng như RTX 4090 khoảng $1,600), hoặc sử dụng cloud như RunPod với giá $0.002/hình. DALL-E yêu cầu đăng ký ChatGPT Plus ($20/tháng) cho sử dụng không giới hạn, nhưng có giới hạn miễn phí hạn chế.
  • Khả năng tùy biến: Stable Diffusion vượt trội với tùy chỉnh sâu (fine-tuning mô hình, tích hợp LoRA/ControlNet, chỉnh sửa modular), phù hợp cho người dùng kỹ thuật. DALL-E giới hạn ở chỉnh sửa qua chat tự nhiên, ít tùy chọn kỹ thuật hơn.
  • Tính mở: Stable Diffusion là mã nguồn mở hoàn toàn, cho phép chỉnh sửa, phân phối, và chạy cục bộ mà không phụ thuộc công ty. DALL-E là mô hình đóng (proprietary), chỉ truy cập qua API hoặc ChatGPT của OpenAI, với dữ liệu được lưu trữ trên đám mây.

Stable Diffusion vs. Midjourney

Stable Diffusion và Midjourney đều là công cụ mạnh mẽ cho sáng tạo nghệ thuật năm 2025, nhưng Midjourney hướng đến tính nghệ thuật cao với giao diện đơn giản, trong khi Stable Diffusion ưu tiên tùy chỉnh và tự do.

Điểm mạnh/yếu của mỗi công cụ:

  • Stable Diffusion: Điểm mạnh là tính linh hoạt cao (hỗ trợ đa nền tảng như DreamStudio, Hugging Face, chạy cục bộ/offline), tùy chỉnh sâu (custom models, LoRA, ControlNet cho pose/control), và chất lượng nhất quán với prompt chi tiết (tốt cho photorealism hoặc style cụ thể). Điểm yếu bao gồm đường cong học tập dốc (cần kỹ năng kỹ thuật, setup 3+ giờ cho cục bộ), kết quả ban đầu có thể không nhất quán nếu không tối ưu hóa, và yêu cầu phần cứng mạnh (GPU NVIDIA 6-8GB VRAM).
  • Midjourney: Điểm mạnh là chất lượng nghệ thuật xuất sắc (phong cách painterly, cinematic với ánh sáng ấn tượng, cảm xúc mạnh mẽ), dễ sử dụng ngay từ đầu (setup dưới 5 phút), và cộng đồng Discord sôi động cho hợp tác. Điểm yếu là tùy chỉnh hạn chế (không huấn luyện mô hình riêng, khó kiểm soát chính xác), phụ thuộc internet/Discord, và ít phù hợp cho photorealism hoặc văn bản trong ảnh.

Sự khác biệt về phong cách hình ảnh, giao diện người dùng:

  • Phong cách hình ảnh: Stable Diffusion linh hoạt hơn với hàng trăm mô hình cộng đồng (từ anime, photorealistic đến kiến trúc), cho phép tùy chỉnh style chính xác và prompt tuân thủ tốt. Midjourney nổi bật với phong cách nghệ thuật thống nhất, painterly, giàu cảm xúc (tốt cho concept art, fantasy), nhưng ít đa dạng và đôi khi bỏ lỡ chi tiết cụ thể.
  • Giao diện người dùng: Stable Diffusion đa dạng (command-line cho cục bộ, giao diện web đơn giản như DreamStudio hoặc chat như Stable Assistant), nhưng phức tạp cho người mới. Midjourney sử dụng Discord bot hoặc web (dễ dàng với lệnh /imagine), thân thiện hơn cho beginner nhưng giới hạn ở môi trường Discord.

Bảng so sánh chi tiết

Tiêu chí Stable Diffusion DALL-E (qua ChatGPT) Midjourney
Giá cả Miễn phí (chạy cục bộ, tốn phần cứng ~$400-$1600; cloud ~$0.002/hình) $20/tháng (ChatGPT Plus, không giới hạn) $10-$120/tháng (200- không giới hạn hình, tùy plan)
Tùy biến Cao (fine-tuning, LoRA, ControlNet, custom models) Trung bình (chỉnh sửa qua chat, hạn chế kỹ thuật) Thấp (adjust prompt, aspect ratio, remix; không custom model)
Giao diện Đa dạng (web, chat, command-line; dốc học tập) Dễ dàng (chat tự nhiên qua ChatGPT) Dễ (Discord bot/web; lệnh đơn giản)
Chất lượng ảnh Nhất quán, linh hoạt style (photorealism tốt, nhưng cần tối ưu) Cao (prompt chính xác, chi tiết sống động, văn bản rõ nét) Nghệ thuật cao (painterly, cảm xúc mạnh; ít photorealism)
Mã nguồn mở Có (open-source hoàn toàn, cộng đồng lớn) Không (proprietary, đóng) Không (proprietary, cộng đồng Discord)

Bảng này tóm tắt dựa trên dữ liệu năm 2025, với Stable Diffusion phù hợp cho người dùng kỹ thuật muốn tự do, DALL-E cho sự tiện lợi, và Midjourney cho nghệ thuật nhanh chóng.

So sánh Stable Diffusion với các công cụ AI
So sánh Stable Diffusion với các công cụ AI

8. Yêu Cầu Cấu Hình Để Chạy Stable Diffusion (Cục Bộ)

Chạy Stable Diffusion cục bộ (local) đòi hỏi phần cứng phù hợp, chủ yếu tập trung vào GPU vì quá trình khử nhiễu diễn ra trên đó. Đến cuối năm 2025, với các phiên bản mới như Stable Diffusion 3.5, yêu cầu VRAM đã được tối ưu hóa hơn nhờ quantization (FP8, GGUF), nhưng NVIDIA vẫn là lựa chọn tốt nhất nhờ hỗ trợ CUDA native. AMD và Apple Silicon cũng khả thi nhưng có hạn chế về tốc độ và tương thích.

Cấu hình tối thiểu

Để chạy cơ bản (SD 1.5 hoặc SDXL ở độ phân giải thấp 512×512, ít steps, có thể chậm và giới hạn tính năng như hires.fix):

  • GPU: NVIDIA với ít nhất 6GB VRAM (ví dụ: RTX 3060 6GB, RTX 2060). Có thể chạy trên 4GB với tối ưu hóa mạnh (low-res, half-precision) nhưng dễ out-of-memory.
  • CPU: Modern multi-core (Intel Core i5/Ryzen 5 thế hệ gần đây trở lên).
  • RAM: 16GB (đủ cho generation cơ bản).
  • Dung lượng ổ cứng: Ít nhất 15-20GB trống (cho WebUI như Automatic1111/ComfyUI ~5-10GB, model checkpoint 4-8GB, dependencies). Khuyến nghị SSD (NVMe tốt hơn) để load model nhanh.

Lưu ý: Với SD 3.5 Medium/Large, tối thiểu ~8-10GB VRAM (sau quantization).

Cấu hình khuyến nghị

Để generation nhanh (5-15 giây/hình 1024×1024+, hỗ trợ LoRA, ControlNet, hires.fix, batch processing, và SD 3.5 full chất lượng):

  • GPU: NVIDIA RTX 40/50 series với 12GB+ VRAM (RTX 4070 12GB, RTX 4080 16GB, RTX 4090 24GB).
    • Professional/high-end: RTX A6000 (48GB), A100/H100/L40 (40-80GB) – lý tưởng cho training LoRA, video generation, hoặc batch lớn (tốc độ gấp nhiều lần consumer GPU).
  • CPU: Intel Core i7/Ryzen 7 hoặc cao hơn (nhiều core giúp preprocessing và multitasking).
  • RAM: 32GB+ (64GB nếu training hoặc chạy nhiều model cùng lúc).
  • Dung lượng ổ cứng: 50-100GB+ trống (một model base ~4-10GB, cộng hàng trăm LoRA/embedding ~hàng chục GB, output images). Nếu sưu tầm nhiều model từ Civitai, dễ lên hàng trăm GB – dùng SSD lớn hoặc external drive.

Với cấu hình này, bạn có thể chạy SD 3.5 Large mà không lo OOM, generation realtime với Turbo variants.

Hệ điều hành hỗ trợ

  • Windows 10/11: Dễ cài nhất (Automatic1111, ComfyUI, Fooocus), hỗ trợ NVIDIA tốt qua CUDA, AMD qua DirectML (chậm hơn) hoặc ROCm trên WSL.
  • Linux (Ubuntu phổ biến): Tối ưu nhất cho NVIDIA và AMD (ROCm 6.2+ cho RX 6000/7000 series, tốc độ cao).
  • macOS (Apple Silicon M1/M2/M3/M4): Hỗ trợ tốt qua MPS (Metal Performance Shaders), chạy mượt trên MacBook/Pro với unified memory ≥16GB (khuyến nghị 32GB+ cho M-series). Tốc độ chậm hơn NVIDIA nhưng ổn cho hobby (DiffusionBee hoặc ComfyUI dễ dùng). Không hỗ trợ AMD discrete GPU.

Lời khuyên thêm:

  • NVIDIA vẫn vượt trội về tốc độ và cộng đồng (hầu hết extension tối ưu cho CUDA).
  • AMD: Chạy tốt hơn nhờ ROCm cải tiến, nhưng chủ yếu Linux/WSL.
  • Nếu VRAM thấp, dùng ComfyUI (tiết kiệm VRAM hơn Automatic1111) hoặc quantized models (GGUF/FP8).
  • Storage dễ “phình” nhanh vì model/LoRA – chuẩn bị ổ cứng lớn!

Với cấu hình phù hợp, bạn sẽ có trải nghiệm sáng tạo mượt mà, không phụ thuộc cloud. Nếu máy yếu, thử cloud như RunPod hoặc Vast.ai trước khi nâng cấp hardware!

Yêu cầu cấu hình để chạy Stable Diffusion
Yêu cầu cấu hình để chạy Stable Diffusion

9. Hướng Dẫn Cơ Bản Để Bắt Đầu Với Stable Diffusion

Bạn hoàn toàn có thể bắt đầu với Stable Diffusion mà không cần kiến thức chuyên sâu. Dưới đây là hướng dẫn cơ bản, từ cách tiếp cận dễ nhất (online) đến cài đặt cục bộ, kèm kỹ thuật viết prompt để có kết quả đẹp ngay từ lần đầu.

Các nền tảng sử dụng

Online (Cloud-based): Không cần cài đặt, chỉ cần trình duyệt

  • Hugging Face Spaces: Nền tảng miễn phí từ Hugging Face, có hàng trăm demo Stable Diffusion sẵn (như SDXL hoặc SD 3.5). Bạn chỉ cần truy cập, nhập prompt và generate. Ưu điểm: Dễ dùng, không tốn tài nguyên máy. Hạn chế: Giới hạn số lượng hình/ngày ở tài khoản miễn phí, tốc độ phụ thuộc server.
  • Google Colab: Notebook miễn phí trên Google Drive, chạy Stable Diffusion qua các script sẵn (như Automatic1111 hoặc ComfyUI fork). Lý tưởng để thử nghiệm mạnh mẽ mà không cần GPU cá nhân. Hạn chế: Phiên bản miễn phí giới hạn thời gian chạy (khoảng 12 giờ/ngày, có thể disconnect), cần GPU runtime (Pro phiên bản trả phí ~$10/tháng để ổn định hơn).
  • Các website cung cấp dịch vụ khác: DreamStudio (từ Stability AI), RunPod, Vast.ai (cloud GPU thuê theo giờ, ~$0.5-1/giờ), hoặc Leonardo.ai, Mage.space (có bản miễn phí hạn chế nhưng giao diện đẹp).

Khuyến nghị bắt đầu: Thử Hugging Face hoặc Colab để làm quen trước khi chuyển sang cục bộ.

Cài đặt cục bộ (Local): Toàn quyền kiểm soát, không giới hạn

  • Automatic1111 WebUI (hay gọi tắt A1111): Giao diện web phổ biến nhất, dễ sử dụng với tab txt2img, img2img, inpainting. Hỗ trợ hàng nghìn extension (ControlNet, LoRA). Cài đặt qua GitHub (clone repo, chạy script), sau đó truy cập localhost qua browser. Phù hợp người mới nhưng muốn tùy chỉnh sâu.
  • ComfyUI: Giao diện node-based (kết nối các khối như flowchart), mạnh mẽ cho workflow phức tạp, tiết kiệm VRAM và tùy chỉnh cao. Phù hợp người dùng nâng cao muốn kiểm soát từng bước quá trình. Cũng cài qua GitHub, chạy server local.

Cả hai đều miễn phí, chạy offline sau khi tải model từ Civitai hoặc Hugging Face.

Prompt Engineering cơ bản

Prompt là “lệnh” văn bản hướng dẫn AI tạo ảnh – viết tốt sẽ cho kết quả đẹp gấp nhiều lần.

Nguyên tắc viết prompt hiệu quả:

  • Cụ thể và chi tiết: Tránh mơ hồ như “một con mèo” → Thay bằng “một con mèo Anh lông ngắn màu xám, mắt xanh, ngồi trên ghế sofa đỏ”.
  • Dùng từ khóa mạnh: Thêm chất lượng như “masterpiece, highly detailed, 8k, sharp focus”, hoặc nghệ sĩ “in the style of Greg Rutkowski, Alphonse Mucha”.
  • Trọng số: Dùng ngoặc để nhấn mạnh (word:1.2) tăng cường, [word] giảm dần, hoặc (word) tăng 1.1 lần.

Cấu trúc prompt phổ biến:

  • Subject (chủ thể chính): “A beautiful elf girl with long silver hair”
  • Style (phong cách): “fantasy art, digital painting, realistic”
  • Lighting & Mood (ánh sáng, cảm xúc): “dramatic lighting, golden hour, cinematic”
  • Camera angle & Composition (góc máy, bố cục): “close-up portrait, symmetrical, rule of thirds”
  • Quality boosters (cuối prompt): “ultra detailed, sharp focus, trending on ArtStation”

Ví dụ đầy đủ: “A cyberpunk city at night, neon lights reflecting on wet streets, highly detailed, cinematic lighting, in the style of Blade Runner, 8k”

Sử dụng negative prompts: Nhập vào ô negative để tránh yếu tố không mong muốn, ví dụ: “blurry, low quality, deformed, ugly, extra limbs, bad anatomy, watermark”. Negative tốt giúp ảnh sạch hơn rất nhiều!

Các thuật ngữ thường gặp

  • CFG Scale: Độ tuân thủ prompt (thường 7-12). Cao hơn → Khớp prompt chặt chẽ nhưng có thể lạ; thấp hơn → Sáng tạo hơn nhưng lệch prompt.
  • Sampler: Thuật toán khử nhiễu (Euler a, DPM++ 2M Karras phổ biến). Ảnh hưởng tốc độ và chất lượng – thử nghiệm để tìm sampler yêu thích.
  • Steps: Số bước khử nhiễu (20-50). Cao hơn → Chi tiết hơn nhưng chậm hơn.
  • Seed: Số ngẫu nhiên khởi tạo (fixed seed để tái tạo ảnh giống hệt).

Hãy bắt đầu với prompt đơn giản, thử nghiệm dần, và tham gia cộng đồng như r/StableDiffusion hoặc Civitai để học thêm. Chúc bạn tạo ra những kiệt tác đầu tiên thật nhanh

 

10. Thách Thức Và Hạn Chế Của Stable Diffusion

Mặc dù Stable Diffusion là công cụ mạnh mẽ và phổ biến, nhưng đến cuối năm 2025, nó vẫn tồn tại nhiều thách thức lớn về đạo đức, kỹ thuật và thực tiễn. Những hạn chế này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng đầu ra mà còn đặt ra câu hỏi về trách nhiệm sử dụng AI tạo sinh.

Vấn đề về đạo đức và bản quyền

Stable Diffusion được huấn luyện trên bộ dữ liệu khổng lồ LAION-5B, chứa hàng tỷ hình ảnh thu thập từ internet mà không xin phép rõ ràng từ chủ sở hữu bản quyền. Điều này dẫn đến tranh cãi lớn: nhiều nghệ sĩ cho rằng AI “sao chép” phong cách của họ mà không bồi thường, gây thiệt hại kinh tế và sáng tạo.

Các vụ kiện nổi bật:

  • Getty Images vs. Stability AI: Năm 2025, tòa án Anh bác bỏ cáo buộc vi phạm bản quyền thứ cấp, vì mô hình không lưu trữ hoặc tái tạo trực tiếp hình ảnh huấn luyện (chỉ là tham số thống kê). Tuy nhiên, Getty thắng một phần về vi phạm thương hiệu (watermark xuất hiện trong output cũ).
  • Andersen v. Stability AI (Mỹ): Các nghệ sĩ cáo buộc vi phạm trực tiếp, vụ việc vẫn đang diễn ra, có thể định hình luật fair use cho AI training.

Ngoài ra, mô hình có bias từ dữ liệu huấn luyện: ưu tiên hình ảnh NSFW với nhân vật da trắng hoặc châu Á, thiếu đa dạng chủng tộc. Tính mở nguồn cũng dẫn đến lạm dụng (deepfake, nội dung độc hại), dù Stability AI có safety checker và chính sách cấm NSFW từ 2025.

Khó khăn trong việc tạo ra hình ảnh phức tạp/chính xác cao

Dù đã cải thiện qua các phiên bản (đặc biệt SD 3.5 năm 2025 với typography tốt hơn), Stable Diffusion vẫn gặp vấn đề cố hữu từ kiến trúc diffusion:

  • Tạo chữ viết: Chữ thường bị méo mó, sai chính tả hoặc vô nghĩa (garbled text), vì mô hình học từ pixel chứ không hiểu ngữ nghĩa chữ.
  • Chi tiết tay, cơ thể người: Tay chân dễ biến dạng (extra fingers, fused limbs), khuôn mặt lệch lạc ở pose phức tạp, do dữ liệu huấn luyện thiếu đa dạng góc nhìn và chi tiết nhỏ.

Cộng đồng khắc phục bằng negative prompt, ControlNet hoặc inpainting, nhưng vẫn cần chỉnh sửa thủ công cho kết quả chuyên nghiệp.

Yêu cầu về phần cứng

Stable Diffusion chạy cục bộ là ưu điểm lớn, nhưng đòi hỏi tài nguyên cao:

  • Tối thiểu: NVIDIA GPU 6-8GB VRAM (RTX 3060), 16GB RAM → Chậm, giới hạn độ phân giải và tính năng.
  • Khuyến nghị 2025: RTX 40/50 series 12-24GB VRAM (RTX 4070+), 32GB+ RAM → Generation nhanh (5-15 giây/hình 1024×1024+), hỗ trợ training LoRA/video.
  • Thách thức: AMD/Intel chậm hơn do hỗ trợ kém (ROCm trên Linux tốt hơn nhưng phức tạp), máy yếu dễ out-of-memory. Cloud (RunPod) là giải pháp nhưng tốn phí lâu dài.

Tổng thể, Stable Diffusion mang lại sáng tạo tự do nhưng đòi hỏi trách nhiệm: sử dụng hợp pháp, nhận thức bias, và đầu tư phần cứng phù hợp. Cộng đồng đang cải thiện qua fine-tune và extension, nhưng các vấn đề cốt lõi vẫn cần thời gian giải quyết!

Ứng dụng kiến thức quản trị vào thực tiễn
cùng bộ giải pháp quản trị tổng thể doanh nghiệp 1Office!
Đăng ký ngay icon
Zalo phone