Lợi nhuận ròng là gì? Công thức tính và cách phân biệt

Lợi nhuận ròng là một chỉ số tài chính quan trọng bậc nhất trong bất kỳ doanh nghiệp nào. Nó thể hiện số tiền thực tế mà doanh nghiệp kiếm được sau khi đã trừ đi tất cả các khoản chi phí và thuế. Hiểu rõ về lợi nhuận ròng sẽ giúp các nhà đầu tư, chủ doanh nghiệp và các bên liên quan khác đánh giá hiệu quả hoạt động, khả năng sinh lời và tiềm năng phát triển của công ty. Trong bài viết này hãy cùng 1Office tìm hiểu khái niệm này nhé!

1. Lợi nhuận ròng là gì?

Lợi nhuận ròng (hay lãi ròng) là khoản lợi nhuận còn lại sau khi đã trừ hết tất cả các chi phí liên quan đến hoạt động kinh doanh của một doanh nghiệp, bao gồm cả thuế, lãi vay, và các chi phí khác.

2. Vai trò và ý nghĩa của lợi nhuận ròng

Ý nghĩa và vai trò của lợi nhuận ròng trong kinh doanh là rất quan trọng và đa chiều, cụ thể như sau:

• Đo lường hiệu suất kinh doanh: Đây là chỉ số quan trọng nhất để đo lường hiệu suất kinh doanh của một doanh nghiệp. Nó cho biết mức độ mà doanh nghiệp có thể tạo ra lợi nhuận sau khi trừ đi các chi phí và các khoản lỗ. Việc đo lường hiệu suất kinh doanh này giúp quản lý và nhà đầu tư đánh giá được sức khỏe tài chính của doanh nghiệp.
• Đánh giá khả năng sinh lời và bền vững: Lợi nhuận ròng giúp đánh giá khả năng sinh lời của doanh nghiệp trong dài hạn. Nó là một chỉ số quan trọng để đo lường khả năng của doanh nghiệp trong việc tạo ra lợi nhuận ổn định và bền vững qua các chu kỳ kinh doanh khác nhau.
• Quyết định về đầu tư và phát triển: Lợi nhuận ròng có ảnh hưởng đến quyết định về đầu tư và phát triển của doanh nghiệp. Khi có lãi ròng cao, doanh nghiệp có thêm nguồn lực để đầu tư vào nghiên cứu phát triển sản phẩm, mở rộng thị trường hoặc cải thiện cơ sở hạ tầng.
• Tạo ra giá trị cho cổ đông: Lợi nhuận ròng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra giá trị cho cổ đông. Một doanh nghiệp có lãi ròng tốt có khả năng phân phối cổ tức hoặc tái đầu tư để tăng giá trị cổ phiếu, từ đó thu hút được sự quan tâm và đầu tư từ các nhà đầu tư.
• Huy động vốn và hỗ trợ tài chính: Lợi nhuận ròng cũng có thể được sử dụng làm cơ sở để huy động vốn từ các nhà đầu tư hoặc ngân hàng. Một doanh nghiệp có lãi ròng ổn định và đáng tin cậy sẽ dễ dàng thu hút được nguồn tài trợ bổ sung để hỗ trợ hoạt động kinh doanh và mở rộng quy mô.

3. Công thức tính lợi nhuận ròng

Công thức tính lợi nhuận ròng:

Trong đó:

• Doanh thu: là tổng số tiền mà doanh nghiệp thu được từ việc bán hàng hóa hoặc dịch vụ.
• Tổng chi phí: bao gồm tất cả các khoản chi phí liên quan đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, như giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng, chi phí quản lý, chi phí tài chính,…
• Thuế thu nhập doanh nghiệp: là khoản thuế mà doanh nghiệp phải nộp cho nhà nước dựa trên lợi nhuận trước thuế.
• Lợi nhuận gộp: là số tiền còn lại sau khi trừ đi chi phí trực tiếp liên quan đến sản xuất, cung cấp sản phẩm/ dịch vụ của doanh nghiệp từ doanh thu.
• Các chi phí liên quan: bao gồm chi phí bán hàng, chi phí quản lý,…

Lưu ý:

• Lợi nhuận ròng không phải là căn cứ để tính tổng số tiền mà công ty thu được. Vì bên cạnh các chi phí bằng tiền mặt, báo cáo thu nhập của doanh nghiệp còn bao gồm chi phí khấu hao, khấu trừ,…
• Doanh nghiệp cần sử dụng các phương pháp kế toán phù hợp để ghi nhận doanh thu, chi phí và thuế thu nhập doanh nghiệp.

Ví dụ: Doanh nghiệp A có doanh thu trong năm là 100 tỷ đồng, tổng chi phí là 70 tỷ đồng và thuế thu nhập doanh nghiệp là 20%. Lợi nhuận ròng của doanh nghiệp A được tính như sau:

Lợi nhuận ròng = 100 tỷ đồng – 70 tỷ đồng – (100 tỷ đồng – 70 tỷ đồng) x 20% = 20 tỷ đồng

4. Các yếu tố ảnh hưởng đến lợi nhuận ròng

Căn cứ theo công thức tính lợi nhuận ròng thì các yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số này, bao gồm:

1. Doanh thu: Phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nhu cầu thị trường, giá bán sản phẩm/dịch vụ, chiến lược marketing,… Doanh thu tăng sẽ dẫn đến lợi nhuận ròng tăng và ngược lại.
2. Chi phí hoạt động: Chi phí này bao gồm giá vốn hàng bán, chi phí bán hàng, chi phí quản lý, chi phí tài chính,… Chi phí giảm sẽ dẫn đến lợi nhuận ròng tăng và ngược lại, vì vậy doanh nghiệp cần kiểm soát chi phí hợp lý để tối ưu hóa lợi nhuận.
3. Chi phí quản lý: Bao gồm các chi phí không trực tiếp liên quan đến hoạt động sản xuất, cung cấp dịch vụ nhưng liên quan đến hoạt động quản lý của doanh nghiệp như chi phí quảng cáo, tiếp thị, hoa hồng bán hàng,… Chi phí bán hàng tăng sẽ dẫn đến lãi ròng giảm và ngược lại.
4. Giá vốn hàng bán: Phụ thuộc vào giá nguyên vật liệu, chi phí sản xuất,… Trong kinh doanh, giá vốn hàng bán giảm sẽ dẫn đến lợi nhuận ròng tăng và ngược lại.
5. Thuế thu nhập doanh nghiệp: Thuế thu nhập doanh nghiệp giảm sẽ dẫn đến lãi ròng tăng và ngược lại. Mức thuế thu nhập doanh nghiệp được quy định bởi nhà nước.

5. Cách tối ưu hóa lợi nhuận ròng trong kinh doanh

Tối ưu hóa chiến lược định giá

• Phân tích thị trường và đối thủ cạnh tranh: Xác định mức giá phù hợp với thị trường và cạnh tranh được với đối thủ.
• Tính toán chi phí sản xuất và lợi nhuận mong muốn: Đảm bảo giá bán cao hơn chi phí sản xuất và mang lại lợi nhuận mong muốn.
• Áp dụng các chiến lược định giá linh hoạt: Ví dụ, chiết khấu cho khách hàng mua số lượng lớn, giá theo mùa vụ.

Dừng sản xuất sản phẩm/dịch vụ không sinh lời

• Phân tích hiệu quả hoạt động của từng sản phẩm/dịch vụ: Xác định các sản phẩm/dịch vụ không mang lại lợi nhuận.
• Dừng sản xuất hoặc ngừng cung cấp các sản phẩm/dịch vụ không sinh lời: Tập trung nguồn lực vào các sản phẩm/dịch vụ mang lại lợi nhuận cao.
• Thanh lý hàng tồn kho của các sản phẩm/dịch vụ không sinh lời: Thu hồi vốn và giảm thiểu chi phí lưu kho.

Kiểm soát hàng tồn kho

• Quản lý hàng tồn kho hiệu quả: Đảm bảo lượng hàng tồn kho phù hợp với nhu cầu thị trường.
• Giảm thiểu hàng tồn kho: Giảm chi phí lưu kho và rủi ro lỗi thời.
• Tối ưu hóa quy trình quản lý hàng tồn kho: Sử dụng công nghệ để theo dõi và quản lý hàng tồn kho hiệu quả.

Nâng cao giá trị sản phẩm/ dịch vụ

• Cải thiện chất lượng sản phẩm/dịch vụ: Nâng cao giá trị và khả năng cạnh tranh của sản phẩm/dịch vụ.
• Đa dạng hóa sản phẩm/dịch vụ: Đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng.
• Cung cấp dịch vụ khách hàng tốt: Tăng sự hài lòng và lòng trung thành của khách hàng.

Tăng giá bán sản phẩm/dịch vụ

• Phân tích thị trường và đối thủ cạnh tranh: Xác định mức giá mà khách hàng sẵn sàng chi trả.
• Cân nhắc giá trị sản phẩm/dịch vụ và chi phí sản xuất: Đảm bảo mức giá tăng phù hợp với giá trị và chi phí.

6. Cách phân biệt lợi nhuận gộp và lợi nhuận ròng

Bảng phân biệt lợi nhuận gộp và lợi nhuận ròng

7. Kết luận

Qua bài viết, 1Office hy vọng đã giúp bạn có cái nhìn sâu hơn về lợi nhuận ròng, công thức và ý nghĩa của chỉ số này, để từ đó có thể quản lý chúng một cách hiệu quả.