Marketing mix là gì? Tổng hợp các kiến thức mới nhất

Bạn đã bao giờ thắc mắc “Marketing Mix là gì” và vì sao nó lại quan trọng đối với chiến lược tiếp thị của doanh nghiệp? Dù sản phẩm – dịch vụ của bạn có xuất sắc đến đâu thì tạo sự chú ý và khiến khách hàng quan tâm đến chúng vẫn là chìa khóa để đạt được thành công. Hiểu được điều này, 1Office đã tổng hợp những kiến thức mới và hữu ích nhất để bạn có cái nhìn rõ ràng. Mời bạn đọc cùng theo dõi.

Marketing Mix là gì?

Marketing Mix (Marketing hỗn hợp) là tập hợp các công cụ tiếp thị mà doanh nghiệp sử dụng để quảng bá sản phẩm/dịch vụ, nhằm đạt được mục tiêu quảng bá thương hiệu hoặc sản phẩm trên thị trường.

Khái niệm Marketing Mix được hình thành bởi giáo sư James Culliton của Đại học Harvard vào năm 1948 và được biết đến rộng rãi hơn qua E. Jerome McCarthy. Năm 1960, giáo sư Jerome McCarthy lần đầu tiên giới thiệu chiến lược 4P để phát triển các chiến lược marketing hiệu quả. Nó đã trở thành nền tảng của Marketing hiện đại và được sử dụng rộng rãi cho đến ngày nay. Mô hình 4P gồm có:

• Product (sản phẩm)
• Price (giá cả)
• Place (phân phối)
• Promotion (xúc tiến)

Trong những năm gần đây, Marketing Mix được phát triển thêm thành mô hình 7P để đáp ứng những thay đổi trong môi trường kinh doanh, đặc biệt là sự phát triển của Internet và công nghệ số. Mô hình 7P bổ sung thêm ba yếu tố mới là People (con người), Process (quy trình), và Physical Evidence (bằng chứng vật lý). Những yếu tố này tăng cường sức mạnh cho hoạt động Marketing khi sản phẩm hiện nay không chỉ dừng lại ở những món hàng hóa hữu hình mà còn bao gồm các dịch vụ vô hình.

Mặc dù số lượng các yếu tố trong Marketing Mix có thể thay đổi, nhưng bản chất của nó vẫn là sự kết hợp các yếu tố tiếp thị để đạt được mục tiêu kinh doanh. Các yếu tố này cần được kết hợp chặt chẽ với nhau để tạo ra một chiến lược marketing tổng thể, thống nhất và hiệu quả.

Tầm quan trọng của Marketing Mix

Marketing Mix là công cụ chiến lược quan trọng giúp doanh nghiệp xây dựng một kế hoạch tiếp thị toàn diện và hiệu quả. Bằng cách tối ưu hóa từng yếu tố trong Marketing Mix, doanh nghiệp có thể nâng cao giá trị sản phẩm/dịch vụ, tạo ra lợi thế cạnh tranh và tăng khả năng thu hút, duy trì khách hàng.

Marketing Mix giúp doanh nghiệp hiểu rõ và đáp ứng được nhu cầu của khách hàng. Bằng cách nghiên cứu thị trường và phân tích hành vi tiêu dùng, bạn có thể xác định được đối tượng khách hàng mục tiêu và từ đó, định vị sản phẩm/dịch vụ của mình so với đối thủ cạnh tranh.

Ví dụ, chiến lược marketing mix của Coca-Cola là một case study thành công được nghiên cứu nhiều nhất. Coca-Cola không chỉ chiếm ưu thế trên thị trường nước giải khát có ga mà còn trở thành một biểu tượng thương hiệu toàn cầu nhờ việc tối ưu hóa các yếu tố trong Marketing Mix.

Một trong những vai trò quan trọng của Marketing hỗn hợp là tạo ra lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp. Bằng cách xây dựng và triển khai một chiến lược marketing mix hợp lý, doanh nghiệp có thể xác định và tạo nên sự kết hợp hoàn hảo giữa sản phẩm, giá cả, phân phối và khuyến mãi.

Cuối cùng, Marketing Mix còn giúp theo dõi và đánh giá hiệu quả của các chiến lược tiếp thị. Bằng cách liên tục theo dõi và điều chỉnh các yếu tố trong Marketing Mix, doanh nghiệp có thể cải thiện hiệu quả của các chiến lược tiếp thị, từ đó dễ dàng đạt được mục tiêu kinh doanh.

Ví dụ, việc theo dõi và đánh giá hiệu quả của chiến lược giá cả, kênh phân phối và quảng cáo giúp doanh nghiệp điều chỉnh kịp thời để phù hợp với nhu cầu và hành vi mua sắm của khách hàng.

Lưu ý: Marketing Mix chỉ thực sự hiệu quả khi được theo dõi và cập nhật liên tục dựa trên thông tin thị trường và xu hướng mới. Những gì có thể thu hút khách hàng cách đây 10 năm hoặc chỉ 2 năm trước có thể không còn hiệu quả ở thời điểm hiện tại. Do đó, doanh nghiệp cần có sự am hiểu về thị trường, khả năng ứng biến linh hoạt và để đáp ứng những gì khách hàng cần.

Các loại chiến lược Marketing hỗn hợp

Mô hình Marketing Mix 4P

4P trong Marketing bao gồm Sản phẩm (Product), Giá (Price), Địa điểm (Place), và Quảng bá (Promotion). Từng yếu tố trong 4P đều có vai trò thiết yếu trong chiến lược marketing của một doanh nghiệp.

Product (Sản phẩm)

Trong Marketing Mix, sản phẩm đại diện cho hàng hóa/dịch vụ được tạo ra để đáp ứng nhu cầu và mong muốn của khách hàng. Hiệu quả marketing phụ thuộc vào việc xác định những điểm khác biệt của sản phẩm/dịch vụ mà doanh nghiệp cung cấp so với đối thủ cạnh tranh. Khách hàng quan tâm đến giá trị mà sản phẩm/dịch vụ mang lại cho họ, do đó việc tối ưu hóa và cải thiện sản phẩm là rất quan trọng. Cách tiếp cận này được gọi là “Marketing dựa trên sản phẩm”, bao gồm các yếu tố như thiết kế, chất lượng, đặc tính, và bao bì.

Vòng đời sản phẩm gồm các giai đoạn: Hình thành, Phát triển, Trưởng thành, và Thoái trào. Để đảm bảo cung ứng phù hợp cho thị trường và đáp ứng nhu cầu khách hàng, doanh nghiệp cần phân tích vòng đời sản phẩm và giải quyết các câu hỏi sau:

• Khách hàng mong đợi gì từ sản phẩm hoặc dịch vụ này?
• Mục đích sử dụng sản phẩm hoặc dịch vụ là gì?
• Sản phẩm hoặc dịch vụ có đáp ứng nhu cầu khách hàng không?
• Có gì cần loại bỏ hoặc cải thiện trong sản phẩm này không?
• Sản phẩm hoặc dịch vụ có gì khác biệt so với đối thủ cạnh tranh?
• Sản phẩm của doanh nghiệp có phù hợp với thị trường mục tiêu hay không?

Price (Giá cả)

Price là chi phí mà khách hàng phải trả để sở hữu sản phẩm hoặc dịch vụ. Giá cả phụ thuộc vào chi phí sản xuất, phân khúc mục tiêu, khả năng chi trả của thị trường, cung và cầu, cùng nhiều yếu tố khác. Định giá cũng là một công cụ để tạo sự khác biệt và nâng cao hình ảnh sản phẩm.

Để xác định mức giá phù hợp, doanh nghiệp cần hiểu rõ đối tượng mục tiêu và mức chi trả của họ. Các câu hỏi cần xem xét khi phân tích giá:

• Giá được xác định dựa trên yếu tố nào?
• Chi phí sản xuất và phân phối tối thiểu là bao nhiêu?
• Giá cả có phù hợp với thị trường mục tiêu không?
• Giá cả có phản ánh đúng giá trị sản phẩm không?
• Giá cả có đáp ứng được mục tiêu kinh doanh không?
• Giá của bạn so sánh với đối thủ cạnh tranh như thế nào?

Có nhiều chiến lược định giá phổ biến hiện nay như: giá thâm nhập thị trường, giá hớt váng, giá theo dòng sản phẩm, giá theo tâm lý, giá combo, giá cạnh tranh, giá khuyến mãi, giá theo phân khúc, giá theo khu vực địa lý, và định giá động.

Place (địa điểm)

Place là nơi doanh nghiệp bán sản phẩm và các kênh phân phối dùng để đưa sản phẩm đến tay khách hàng. Yếu tố thành công trong ngành bán lẻ là vị trí. Một số câu hỏi quan trọng khi thiết kế chiến lược phân phối:

• Khách hàng tìm kiếm sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn ở đâu?
• Đâu là kênh phân phối tốt nhất để tiếp cận được thị trường mục tiêu?
• Làm sao để đáp ứng nhu cầu của khách hàng ở từng khu vực khác nhau?
• Đối thủ cạnh tranh đang làm gì và làm thế nào để vượt qua chiến lược đó?

Promotion (Quảng bá)

Promotion là cách doanh nghiệp làm cho sản phẩm hoặc dịch vụ được biết đến và giao dịch. Bao gồm quảng cáo, truyền miệng, báo chí, khuyến khích, hoa hồng và giải thưởng thương mại, kế hoạch tiêu dùng, tiếp thị trực tiếp, cùng với các cuộc thi và giải thưởng.

Các công cụ quảng bá phổ biến gồm:

• Quảng cáo
• Khuyến mãi
• Quan hệ công chúng (PR)
• Bán hàng cá nhân
• Marketing trực tiếp

Khi thực hiện quảng cáo sản phẩm, cần phải cân nhắc tới các vấn đề sau:

• Đâu là thời điểm tốt nhất để tiếp cận đối tượng khách hàng mục tiêu?
• Kênh quảng bá nào hiệu quả nhất cho đối tượng mục tiêu của doanh nghiệp?
• Thông điệp tiếp thị nào sẽ gây ấn tượng mạnh nhất với đối tượng mục tiêu?
• Phương pháp quảng cáo đem lại sức thuyết phục nhất đối với đối tượng khách hàng mục tiêu?

Mô hình Marketing Mix 7P

Marketing Mix 7P là phiên bản mở rộng của Marketing 4P, bao gồm thêm ba yếu tố mới để đáp ứng nhu cầu thay đổi trong kinh doanh và công nghệ. Một số ý kiến cho rằng 4P đã lỗi thời, và để nắm bắt được những đổi mới, cần phải bổ sung thêm ba yếu tố mới:

People (Con người)

Yếu tố Con người trong Marketing Mix đề cập đến tất cả những người tham gia vào quá trình marketing, bao gồm:

• Khách hàng: Những người mua và sử dụng sản phẩm hoặc dịch vụ của doanh nghiệp.
• Nhân viên: Những người tiếp xúc trực tiếp với khách hàng, đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải thông điệp thương hiệu và duy trì tính nhất quán trong hoạt động marketing. Việc đào tạo nhân viên về hành vi và thái độ là cần thiết.
• Nhà phân phối: Những đối tác giúp doanh nghiệp đưa sản phẩm đến tay khách hàng, bao gồm nhà bán lẻ, nhà bán buôn và đại lý.
• Đối tác: Các bên hợp tác với doanh nghiệp trong các hoạt động marketing, như các công ty truyền thông, tổ chức phi lợi nhuận, và tổ chức cộng đồng.

Process (Quy trình)

Quy trình trong Marketing Mix liên quan đến các hoạt động kinh doanh và quy trình làm việc ảnh hưởng đến trải nghiệm khách hàng. Quy trình này bao gồm cách thức doanh nghiệp thực hiện đơn hàng từ việc tiêu chuẩn hóa sản phẩm phổ biến đến việc tùy chỉnh và cá nhân hóa quy trình bán hàng. Khi doanh nghiệp thay đổi các quy trình này, thông điệp Marketing và các công cụ hỗ trợ có thể cần được điều chỉnh theo.

Quy trình cũng tác động đến trải nghiệm người dùng và mức độ thuận tiện trong việc khách hàng tìm kiếm sản phẩm và hoàn tất giao dịch. Điều này đặc biệt quan trọng trong môi trường bán hàng trực tuyến. Nếu quá trình tìm kiếm sản phẩm và thực hiện thanh toán gặp khó khăn, khả năng khách hàng quay lại sẽ giảm đi đáng kể.

Physical evidence (Bằng chứng hữu hình)

Yếu tố bằng chứng hữu hình trong Marketing Mix đề cập đến các yếu tố vật chất và hình thức tương tác giúp khách hàng nhận biết và đánh giá sản phẩm hoặc dịch vụ. Bằng chứng hữu hình bao gồm: sản phẩm thực tế, cửa hàng, biên nhận, bao bì, túi xách…

Đối với các website bán hàng trực tuyến thì thiết kế website và bao bì sản phẩm đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ấn tượng ban đầu và đánh giá chất lượng sản phẩm cũng như thương hiệu của doanh nghiệp.

Chiến lược Marketing Mix 6P

4P vẫn là một thành phần quan trọng trong chiến lược tiếp thị thành công. Tuy nhiên, số hóa đã mở rộng Marketing Mix truyền thống bằng cách bổ sung hai yếu tố mới: Con người (People) và Cách trình bày (Presentation).

People (Con người)

Con người bao gồm tất cả các cá nhân tham gia vào quá trình tiếp thị từ cả hai phía của một giao dịch. Nhân viên như nhân viên bán hàng và đại diện dịch vụ khách hàng định hình cách khách hàng nhìn nhận về doanh nghiệp và sản phẩm. Đồng thời, phản hồi từ khách hàng là yếu tố quan trọng để cải tiến sản phẩm. Sự tương tác giữa nhân viên và khách hàng đóng vai trò then chốt trong việc quyết định sự thành công của doanh nghiệp.

Presentation (Cách trình bày)

Yếu tố Cách trình bày liên quan đến cách sản phẩm xuất hiện trên thị trường và bao gồm các yếu tố sau:

• Bao bì sản phẩm: Trên các kệ hàng bán lẻ, sản phẩm cần nổi bật giữa hàng trăm sản phẩm khác. Một bao bì hiệu quả không chỉ thu hút sự chú ý mà còn truyền tải thông điệp về chất lượng và giá trị của sản phẩm.
• Thông điệp: Thông điệp tiếp thị cần tập trung vào những gì công ty muốn truyền đạt đến khách hàng về thương hiệu, sản phẩm và dịch vụ. Thông điệp phải rõ ràng, nhất quán và có sức hấp dẫn.
• Xây dựng thương hiệu: Thương hiệu của doanh nghiệp cần gắn liền với những suy nghĩ và cảm xúc tích cực từ người tiêu dùng. Nhận thức tích cực về thương hiệu sẽ thúc đẩy doanh số bán hàng và tạo lòng trung thành từ khách hàng.

Mô hình Marketing Mix 3C

Mô hình 3C, được phát triển bởi Kenichi Ohmae, là một công cụ phân tích chiến lược giúp đánh giá mức độ thành công của doanh nghiệp trên thị trường thông qua ba yếu tố chính:

• Customer (Khách hàng)
• Competitor (Doanh nghiệp)
• Company (Đối thủ cạnh tranh)

Mô hình Marketing Mix 4C

Trong khi mô hình 4P chủ yếu tập trung vào người bán với mục tiêu “kích” doanh số, mô hình 4C lại xoay quanh người tiêu dùng. Mô hình này, đặc biệt phù hợp với Digital Marketing Mix, có thể mang lại lợi ích lâu dài cho doanh nghiệp, bởi nó đòi hỏi các nhà tiếp thị phải thực sự hiểu đối tượng người dùng trước khi phát triển sản phẩm.

Consumer (Khách hàng)

Theo mô hình 4C, doanh nghiệp nên tập trung vào giải quyết vấn đề cho người tiêu dùng hơn là chỉ tạo ra sản phẩm. Điều này yêu cầu nghiên cứu hành vi và nhu cầu của người tiêu dùng, cùng với việc tương tác với khách hàng tiềm năng để xác định những gì họ thực sự muốn và cần.

Cost (Chi phí)

Chi phí trong mô hình 4C không chỉ bao gồm giá cả của sản phẩm hay dịch vụ mà còn bao gồm tổng chi phí mà người tiêu dùng phải bỏ ra để có được sản phẩm đó. Điều này bao gồm thời gian nghiên cứu và mua hàng, cũng như các chi phí đánh đổi khác như bỏ qua một lần mua hàng khác hoặc cảm giác tội lỗi khi mua hoặc không mua sản phẩm.

Convenience (Sự tiện lợi)

Sự tiện lợi là yếu tố quan trọng trong quyết định của người tiêu dùng về việc mua sản phẩm. Với sự phát triển của tiếp thị và mua hàng trực tuyến, khả năng người tiêu dùng dễ dàng tìm mua sản phẩm đã trở nên quan trọng hơn nhiều so với vị trí thực tế của cửa hàng.

Communication (Giao tiếp)

Giao tiếp trong mô hình 4C là một cuộc đối thoại hai chiều giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng. Nó bao gồm các hoạt động quảng cáo, tiếp thị, xuất hiện trên phương tiện truyền thông, và đặc biệt trong Digital Marketing, có thể bao gồm email, bài đăng trên trang web, blog, quảng cáo được tài trợ và các kênh truyền thông xã hội. Giao tiếp hiệu quả giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về khách hàng và đáp ứng nhu cầu của họ một cách tốt nhất.

Phương pháp xác định chiến lược Marketing Mix

Để đạt được doanh số bán hàng sớm và xây dựng cơ sở khách hàng vững chắc, doanh nghiệp cần bắt đầu bằng việc xác định và triển khai chiến lược tiếp thị của mình. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết của 1Office về cách bán hàng hiệu quả dựa trên chiến lược Marketing Mix:

Tiến hành nghiên cứu thị trường chi tiết

• Tiến hành nghiên cứu thị trường để hiểu rõ về nhu cầu và mong muốn của khách hàng.
• Trao đổi với khách hàng hiện tại để xác định những vấn đề họ gặp phải và xem xét các vấn đề cần cải thiện trong sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn.
• Nghiên cứu các xu hướng trong ngành để nhận diện nhu cầu tiềm năng trên thị trường.
• Làm việc cùng nhóm phát triển sản phẩm để đảm bảo sản phẩm cuối cùng đáp ứng đúng nhu cầu của người mua.
• Khảo sát cách khách hàng hiện tại sử dụng sản phẩm hoặc dịch vụ để xác định liệu sản phẩm có thực sự giải quyết được vấn đề của họ hay không.

Xác định thị trường mục tiêu và khách hàng lý tưởng

• Thu thập dữ liệu người tiêu dùng để hình dung chính xác về khách hàng lý tưởng của mình.
• Tìm hiểu những vấn đề mà khách hàng mục tiêu đang gặp phải.
• Tìm hiểu xem các sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn có giải quyết những nhu cầu của khách hàng được không.
• So sánh cảm nhận của khách hàng về sản phẩm của bạn và của đối thủ cạnh tranh.
• Xác định những yếu tố thúc đẩy khách hàng mục tiêu quyết định mua hàng.

Thiết lập mục tiêu và các yếu tố trong chiến lược tiếp thị

Tiếp theo, cần đặt ra các mục tiêu về doanh số bán hàng và tăng trưởng, đồng thời xác định ngân sách cho các hoạt động tiếp thị. Sau đó, chọn một chiến lược tiếp thị phù hợp để tiếp cận đối tượng mục tiêu và đạt được các mục tiêu đã đề ra.

Ví dụ cụ thể: Nếu bạn cần đạt được 100 khách hàng tiềm năng và bán 1.000 sản phẩm trong tháng này, bạn cần hướng đến 100.000 khách hàng tiềm năng mới. Qua nghiên cứu, nếu khách hàng mục tiêu thường xuyên theo dõi hai trang web – một trang với 50.000 khách truy cập mỗi tháng và một trang với một triệu khách truy cập hàng tháng – bạn có thể chọn chiến lược tập trung vào trang web có lượng khách truy cập cao hơn để tối ưu hóa kết quả.

Một số lưu ý quan trọng trong Marketing Mix

Khi triển khai các chiến lược Marketing mix, doanh nghiệp cần lưu ý một số vấn đề sau để đảm bảo hiệu quả :

Xác định đúng mục tiêu và khách hàng tiềm năng

Để chiến lược Marketing Mix đạt hiệu quả cao, doanh nghiệp cần xây dựng dựa trên các mục tiêu cụ thể và khách hàng mục tiêu rõ ràng. Để làm được điều này, cần hiểu rõ nhu cầu, mong muốn và hành vi của khách hàng, từ đó đưa ra các giải pháp và chiến lược phù hợp nhằm đáp ứng chính xác nhu cầu của họ.

Tối ưu hóa các yếu tố trong Marketing hỗn hợp

Các yếu tố ảnh hưởng đến marketing mix, bao gồm sản phẩm, giá cả, phân phối và xúc tiến, cần được tối ưu hóa để hỗ trợ lẫn nhau và tạo ra một tổng thể chiến lược thống nhất và hiệu quả. Doanh nghiệp nên thường xuyên đánh giá và điều chỉnh các yếu tố này để phù hợp với tình hình thị trường hiện tại và sự thay đổi trong nhu cầu của khách hàng.

Sử dụng công nghệ hiện đại

Công nghệ hiện đại đóng vai trò quan trọng trong việc triển khai chiến lược Marketing mix. Nhờ vào việc sử dụng các công cụ phân tích dữ liệu, tiếp thị tự động hóa và các công nghệ tiên tiến khác, doanh nghiệp có thể dễ dàng thu thập thông tin khách hàng, phân tích dữ liệu và tối ưu hóa hiệu quả của các chiến dịch quảng cáo.

Kết

Marketing mix là một công cụ chiến lược không thể thiếu trong việc xây dựng và triển khai kế hoạch marketing hiệu quả. Hiểu rõ marketing là gì và áp dụng marketing mix một cách hợp lý không chỉ giúp bạn nắm bắt cơ hội thị trường mà còn nâng cao khả năng cạnh tranh trong ngành.